برج کاشانه، برج بلند و زیبایی است که در جنوب شهر بسطام و جنوب خاوری مسجد جامع بسطام در استان سمنان قرار دارد
برج کاشانه بسطام از بناهای تاریخی قرن هفتم و هشتم هجری است. تاریخ بنای برج کاشانه بر اساس کتیبه سر در ورودی، سال 700 قمری است.
ارتفاع این برج 20 متر است و در بالای برج نوشته‌ای به خط کوفی دیده می‌شود که در آن نام الجایتو ثبت شده است.
ارتفاع این برج از درون ۲۴ متر و از بیرون نزدیک به ۲۰ متر است. شکل خارجی آن چند ضلعی منتظم سی ضلعی است.
در بالای برج دو حاشیه از آجرها بزرگ وجود دارد که روی آن مطالبی نوشته شده است. در ضلع جنوب غربی این برج روی یک آجر کلمه بسم الله الرحمن الرحیم با خط ثلث بسیار زیبایی دیده می‌شود.
سقف برج به گذشت زمان فرو ریخته بوده که در دوره‌های بعد به تعمیر آن اقدام شده است.
برخی از شرق‌شناسان از جمله آندره گدار بر این گمان است که این بنا از آثار غازان‌خان مغول است و نام اصلی آن غازانه بوده که به مرور زمان و بدون توجه به اصل آن کاشانه نایده شده است.
از تاریخ بنای این برج اطلاع صحیحی در دست نیست. به عقیده اهالی بسطام، این برج قبل از اسلام آتشکده زرتشتیان بوده است.
در دوره‌های بعد از اسلام، از این برج برای دیده‌بانی بسطام استفاده می‌شد. با توجه به اسلوب ساختمان و عوامل دیگر به نظر می‌رسد؛ این بنا به رصدخانه بسیار شبیه است.
این ساختمان که نمای خارجی آن دارای جلوه و شکوه خاصی است، از بناهای درخور اهمیت خطه قومس بوده و نمای خارجی آن نیز دارای جلوه و شکوه خاصی است.
برج کاشانه در سال 1310 به شماره 69 در فهرست آثار تاریخى به ثبت رسیده است.
0 نظرات:
ارسال یک نظر