بازار قدیمی گرگان - گلستان

بازار قدیمی گرگان در بافت قدیمی این شهرستان، حد فاصل چهار راه میدان فعلی تا سه راه میرکریم و میدان قیصریه قرار دارد بازار قدیمى گرگان که قدمتى دیرینه دارد، از نظر سبک معمارى و راسته‌هاى مربوطه، یکى از زیباترین بازارهاى استان منطقه‌ شمال ایران محسوب مى‌شود. این بازار یکى از مراکز مهم عرضه انواع محصولات بومى و غیربومى است و محصولات مهم صنایع دستى آن، به ویژه دستبافت‌هاى ترکمنى معروفیت خاصى دارد. در محدوده بازار کهنه گرگان، مدرسه محسنیه، سادات، کاروانسراهای حاج امین الاضرب، کاروانسرای حاج محمد تقی خان هزار جریبی، حمام درب نو و سقاخانه حضرت عباس (ع) وجود داشته است که با گذشت زمان فقط اسمی از آنها مانده است. این بازار در روزگاران گذشته از جمله مراکز مهم داد و ستد کالا، توزیع و نشر افکار و عقاید فرهنگی ـ اجتماعی بوده است و براثر گذشت زمان و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تحول یافته و شکل و بافت قدیمی و تاریخی خود را از دست داده است. بازار قدیمی گرگان از نظر سبک معماری و راسته‌های مربوطه، یکی از زیباترین بازارهای استان گلستان و منطقه شمال ایران محسوب می‌شود. اسناد و متون تاریخی و گزارشات و سفرنامه‌های خارجیانی نظیر «رابینو» که به منطقه استرآباد قدیم و گرگان فعلی سفر کرده‌اند، نشان از وجود بازارهای مختلفی در این منطقه می‌دهد. قدمت بازارهای استرآباد و گرگان به دوره هخامنشی نیز باز می‌گردد که در ایالت هیرکان مشتمل بر استرآباد و جرجان در اسناد تاریخی به وجود بازارهایی اشاره می‌شود. بازار قدیمی گرگان راسته‌های مختلفی داشت و مدرسه‌های قدیمی مانند مدرسه سادات و مفیدیه، راسته آهنگران، بزازان، چلنگران، آب نبات سازان در آن نمایان بود. چند کاروانسرای مهم و معروف مانند کاروانسرای «حاج محمد تقی خان هزار جریبی» نیز در این بازار در محدوده دروازه مازندران و امامزاده عبدالله فعلی در این بازار وجود داشته است. راسته‌های مختلف بازار کهنه گرگان در طول سالیان از بین رفت و اکنون بقایایی از برخی راسته‌های وجود دارد. برخی از راسته‌های بازار قدیمی گرگان همانند بازار یزد و کاشان سرپوشیده بود‌ه‌اند. بخشی از محدوده بازار روز فعلی تا سقاخانه حضرت عباس (ع)، راسته‌های مختلف بازار کهنه گرگان بود که بیشتر آنها از بین رفته است و اکنون غیر از راسته چلنگران و آهنگران، راسته‌ای دیگر مشاهده نمی‌شود.