روستای وانِشان از توابع شهرستان گلپایگان واقع دراستان اصفهان است.اين منطقه وسیع، ازكهن ترين خاستگاه هاي تمدني در نجد ايران است،که صدها روستاي قديمي،زيبا و مهم را درخودجاي داده است. روستاي وانشان در 12 کيلومتری جنوب شهرستان گلپايگان و 15 کیلومتری شمال خوانسار قرار دارد به دليل نزدیکی به ارتفاعات داري آب و هواي بسيارخوبي است. نام این روستا وانشان یا به زبان محلی وانشون است. البته درنوشته های دیگر به نام ونیشون نیز از آن ياد شده است.
اين روستا داراي 2 مرتع ييلاقي و قشلا قي است كه هر دو به عنوان مرتع عمومي بنام تعدادي از افراد و اهالي روستاي وانشان مميزي شده و پروانه مرتع داري براي آنان صادر شده است. البته اين مراتع در سالهاي گذشته به علت بهر ه برداري بي رويه و بدون برنامه تا حد زيادي تخريب شده و پوشش گياهي آن وضعيت چندان مناسبي ندارد و عمدتاً از بوته هاي خاردار گون و ديگر گياهان غير خوش خوراكي مرتعي تشيكل شده است. تخريب پوشش گياهي مراتع اطراف روستا مستقيما ً بر تشديد فرسايش خاك و عدم ذخيره سازي آب درخاك و ايجاد روان آب و سيلاب تأثير خواهد داشت. لذاحفظ پوشش گياهي مراتع اطراف روستا نقش مهمي دربقاي طبيعت اطراف روستا، تقويت آ بهاي زيرزميني بخصوص آب پايه قنوات روستا كه حيات اراضي زراعي روستا كاملاً به آنها وابسته است، دارد. بنای تاریخی آرامگاه امام زاده ابوالفتوح {شاهزاده سلیمان فرزند فرزند امام موسی بن جعفر(ع)} متعلق به قرن دهم هجری شمسی در این روستا قرار دارد. البته با توجه به گفته اکثر ساکنین روستا، قدمت این امامزاده به بیش از هزار سال می رسد و یکی از ادله های گفته این افراد وجود درخت عظیم و فوق العاده قدیمی کنار دیوار این امامزاده می باشد مردم نسبت به این امامزاده ارادت خاصی دارند و با توسل به این عزیز از نوادگان اهل بیت به بسیاری از حاجات خود رسیده اند. در این روستا محصولات باغی نظیر انگور، سیب، هلو و گلابی همچنین محصولات سیفی نظیر خیار و سبزیجات کاشته می شود. گردو نیز یکی از محصولات این روستاست. کوه تیر یکی از معروفترین قله های مجاور این روستا است. (گویش مردم وانشان)که وانشانی،ونیشونی ومردم این روستا اونشونی می نامند(جزئی ازگويش هاى ايران مرکزى و شمال غربى)ازگویش های رایج درمنطقه کاشان اصفهان شمرده می شودوشباهت هایی به گویش خوانساری دارد اما روانتر و بدو لهجه. دستور زبان وانشونی صرف فعل زدن در زبان وانشان بیم خُوست ، بید خُوست ، بیژخُوست بیمون خُوست ، بیدون خُوست ، بیژون خُوست سيد شهيدان اهل قلم، سيد مرتضي آويني دركيي از مقالات خود، روستاي وانشان و امامزاده ي آن اين چنين توصيف كرده است: «روستای وانشان در پناه شاهزاده ابوالفتوح فرزند امام موسی بن جعفر(ع) است و رو ح پرفتوح او معرج تقرب مردم وانشان به خداست. مؤذن پیر زارع است و فراتراز آن، عهد د یگری نیز با خدا بسته است تا رسالت او را از طریق قرآن و روایات به مردم ابلاغ كند. ببینید چگونه خداوند یاران خود را از شهرهای دور و روستاهای دورتر، ازمیان خانه های صمیمی كاهگلی روستاها و از میان آپارتما نهای لانه زنبوری شهرها بر می گزیند و آنان را به مصاف باطل فرا می خواند. مردم خوب روستای وانشان درپناه امامزاده ابوالفتوح هستند و او را بر خود و اعمال خویش شاهد گرفته اند. آدرس اینترنتی روستای وانشان: http://vaneshani.blogfa.com
http://vaneshanian.blogfa.com/
وبلاگ وانشانیان