اولين فيلم ناطق ايراني

فيلم دختر لر اولين فيلم ناطق ايراني است که در اوايل سال 1312 هـ.ش. به نويسندگي و بازيگري نقش اول و کارگرداني هنري "عبدالحسين سپنتا" در بمبئي شروع به فيلمبرداري مي شود و پس از اتمام کار، فيلم دختر لر در سال 1313 هـ.ش. در تهران به روي پرده ميرود و از همان روزهاي آغاز نمايش با استقبال چشمگير و بي سابقه اي مواجه مي شود.

ساخت فيلم دختر لر هفت ماه کشيد و بعدها مردم از آن به عنوان جعفر و گلنار ياد کردند و با اين مشخصات به نمايش درآمد:

رژيستور: اردشير ايراني

حکايت و منظره: اردشير ايراني

ضبط صدا: بهرام ايراني

برداشتن فيلم: ادي ايراني، رستم ايراني

اشعار و مذاکرات: ع. سپنتا

آرتيست هاي مهم: روح انگيز: گلنار؛ ع.سپنتا: جعفر؛ هادي شيرازي: قلي خان؛ سهراب پوري: رمضان.

35 ميليمتري، سياه و سفيد؛ صدابرداري سر صحنه به طريق اپتيک؛ سرعت فيلم: 24 کادر در ثانيه؛ طول فيلم: چهارده هزار فوت؛ مدت نمايش: دو ساعت و ده دقيقه.

داستان فيلم:

ماجراي فيلم، حکايت گروهي از راهزنان به سرکردگي "قلي خان" است که گردنه اي در لرستان را که محل عبور کاروانهاست، در اختيار گرفته اند و به هنگام عبور کاروانها به آنها حمله مي کنند و همه اموال کاروانيان را به تاراج ميبرند و در بسياري از موارد با کشت و کشتار، زنان را نيز به اسيري ميگيرند.

"جعفر" يک مفتش دولتي، مأمور سرکوب "قلي خان" مي شود. او ابتدا به قهوه خانه اي نزديک گردنه که معمولاً کاروانها در آن، شب را مي گذرانند وارد ميشود. در آنجا "گلنار" را مي بيند. "گلنار" اسير "قلي خان" است. او ناچار است در قهوه خانه که پاتوق راهزنان نيز هست، براي "رمضان قهوه چي" (يکي از آدمهاي قلي خان) کار کند.

"جعفر" صبح روز بعد با کاروان همراه مي شود. "رمضان" قبلاً زمان حرکت کاروان را به "قلي خان" خبر داده است. قليخان با دار و دسته اش به کاروان حمله ميکند. جعفر برابرشان مقاومت مي کند و در جريان درگيري زخم برميدارد. "گلنار" پس از اطلاع از ماوقع به ياري "جعفر" ميرود، ولي هر دو اسير قليخان مي شوند. جعفر در فرصتي که بدست مي آورد به اتفاق گلنار مي گريزد. قليخان مانع راهش مي شود. درگيري بينشان پديد مي آيد. "جعفر" طي درگيري او را بقتل ميرساند و همراه گلنار خود را به بندري ميرساند و از آنجا با کشتي به بمبئي مي گريزد. سالها بعد جعفر با اطلاع از ترقيات کشور، به همراه گلنار به ايران باز مي گردد.

اکران فيلم دختر لر از 30 آبان ماه سال 1312 در سينما ماياک آغاز مي شود. استقبال بي سابقه است؛ در شرايطي که سينماها اکثراً هفته اي دو فيلم تعويض مي کنند، سي و هفت روز نمايش فيلم در سينما ماياک ادامه مي يابد. از 7 ديماه نمايش فيلم در سينما سپه آغاز مي شود و تا 120 روز ادامه مي يابد.

نمايش دختر لر با توفيق خارق العاده اي به سال بعد مي کشد، از 2 مردادماه سال 1313 به مدت يک ماه در سينما ماياک و از 4 آذرماه تا 24 ديماه همين سال به مدت 50 روز در سينما سپه نمايش داده مي شود. سينما سپه براي بار سوم از تاريخ 30 اسفند ماه سال 1313 تا 27 ارديبهشت ماه سال 1314 به مدت 69 روز ديگر فيلم را نمايش ميدهد.