اولين عکاسخانه عمومي

در اوان رواج صنعت عکاسي در ايران، تنها عکاسخانه تهران
عکاسخانهً مبارکهً دولتي بود و همگان به آنجا راه نداشتند. در
سال 1285 هجري قمري آمده است: " اعلا نات: چون اغلب
مردم زياده از حد مايل و راغب هستند که عکس خود را بياندازند
و در عکاسخانهً مبارکهً دولتي همه کس نمي توانست برود و
عکس خود را بياندازد، عکاسباشي " عباسعلي بيگ " آدم خود
را، که مدتها در زير دست او بوده و تربيت شده و در عکاسي
کمال مهارت را پيدا کرده بود، قرار گذاشت در خيابان جباخانهً
مبارکه حجره اي ترتيب و اسباب عکاسي آماده نمايد تا هر کس
را ميل انداختن عکس خود باشد، در آنجا رفته عکس بياندازد و
قيمت آن هم موقوف به بزرگ و کوچکي عکس است: عکس
بزرگ يکي چهار هزار دينار است تا دوازده عدد. پس از آن هر
کس زيادتر طالب باشد، يکي سه هزار دينار است، عکس کوچک
يکي دوهزار دينار است تا دوازده عدد. بعد از آن هر کس زيادتر
بخواهد، يکي سي شاهي است." دربارهً نخستين عکاسخانه
تهران روايت ديگري نيز در کتاب دارالخلافه تهران و تهران
قديم ذکر شده است بدين شرح که: نخستين عکاسخانهً تهران در
خيابان علاءالدوله گشايش يافت و متعلق به روسي خان بود
و بعد از وي فردي به نام " ماشاءالله " اقدام به برپايي
عکاسخانه اي در بازار بين الحرمين نمود که به عکاسخانهً
بين الحرمين ماشاءالله شهرت داشت. روسي خان که نخستين
عکاسخانه عمومي را در تهران داير نمود اسم اصلي اش
مهدي و مدتها شاگرد " ميرزا عبدالله قاجار" بود و بعد از
فوت مظفرالدين شاه و در آغاز سلطنت محمد علي شاه مدتي
نيز رياست بخش عکاسي مدرسهً دارالفنون را بر عهده داشت