مراسم پیر شالیار

سنندج - نیمه های زمستان و بهار هر سال آئینی در روستای اورامان تخت کردستان برگزار می شود که قدمت آن به چندین هزار سال گذشته باز می گردد.پس از پشت سر گذاشتن کوه های سر به فلک کشیده کوسالان و اوالان و جاده های پر پیچ و خم روستایی است رسید که با توجه به معماری بکر و ویژه خود یکی از یادگارهای گذشته بشریت به شمار می رود. روستایی که مهد علم و عرفان بوده و هنوز هم با برپایی آئینهای باستانی و کهن خود نامی بلند آوازه در داخل و خارج از کشور پیدا کرده است. روستایی که ساکنان آن به لهجه شیرین اورامی سخن می گویند و هنوز با پوشیدن لباس اصیل اورامی همانند "چوخه رانک"، "گیوه" و "پستک" به گذشته خود احترام می گذارند. مردم این روستا به دلیل پایبند بودن به رسم و رسوم خود هر روز شاهد حضور چند صد نفر گردشگر داخلی و خارجی هستند و روستانشینان اورامی زبان با مهربانی و عطوفت خاص خود به بهترین شیوه از مهمانان پذیرایی می کنند زیرا همانند همه مسلمانان معتقدند که مهمان حبیب خداست.اینجا روستای "اورامان تخت" از توابع شهرستان سروآباد است که بام خانه جلوی حیاطی است برای خانه دیگر و معماری ویژه آن باعث شده تا محققان و پژوهشگران به فکر تحقیق بر روی آن افتاده و آن را به عنوان الگویی در این زمینه مطرح کنند.روستای اورامان تخت با توجه به شرایطی جغرافیای که دارد منطقه ای بسیار صعب العبور و کوهستانی بوده و مشرف بر رودخانه همیشه جاری سیروان است. وجود یکی از انسان های پاک و دیندار در این منطقه به نام شیخ مصطفی ملقب به پیرشالیار باعث شده که هر سال نیمه های زمستان و بهار با برپایی مراسمی ویژه پای بسیاری از محققان و گردشگران را به این منطقه باز شود.با توجه به روایتهای گوناگون در این زمینه نقل شده که پیرشالیار از انسانهای صالح زمان زرتشت بوده و پس از جهاد فراوان در راه خدا در این منطقه وفات نموده و زیارتگاه او امروز محلی برای راز و نیاز مسلمانان منطقه تبدیل شده است. هر سال و در روزهای 15تا 20 بهمن ماه مراسم عروسی پیرشالیار برگزار و در نیمه بهار نیز مراسمی با عنوان "کمسای" با حضور خیل عاشقان و دینداران برگزار می شود.در مورد گذشته و تاریخ مراسم "کمسای" سندهای فراوانی موجود است که مستندترین آنها این است که مردم این منطقه در سالهای قبل از اسلام با توجه به آغاز فصل بهار در محل زیارت پیرشالیار حاضر شده و با راز و نیاز با خداوند متعال و دعای خیر برای سالی پر ازسلامتی و برکت راهی خانه باغ های خود شده اند و از آن زمان تا کنون مردم این منطقه این مراسم را هر چه باشکوه تر برگزار می کنند. هر چند که معنی واژه "کمسای" در منابع موجود به همکاری و مشورت باز می گردد و به همین دلیل عده ای نیز معتقدند کمسای برای نشان دادن تعاون و همکاری مردم هر ساله برگزار شده است. در این مراسم که از ساعت 10 صبح آغاز می شود همه مردم روستای اورامان و روستاهای نزدیک آن در محل زیارتگاه پیر شالیار حاضر شده و با دف نوازی و خواندن اوراد با خدای خود راز و نیاز می کنند. بعد از این کار همه به دیدن عبادتگاه پیرشالیار می روند و سپس بر روی قطعه سنگ صافی که در آن محل قرار دارد حضور یافته و به وسیله سنگ ریزه های فراوان سعی می کنند که از سنگ موجود قطعه ای جدا کرده و به عنوان تبرک با خود به همراه داشته باشند زیرا معتقدند که وجود این سنگ در خانه آنها باعث برکت و موفقیت خواهد شد. بعد از این کار اکثر مردم روستا با پختن "پبراق" که در زبان فارسی آنها را "دلمه" می نامند همه حاضران در محل را مهمان خود می کنند هر چند که در گذشته این غذا به وسیله یک گیاه محلی به نام "پیچک" و بلغور ساخته می شد ولی امروز "پیچک" جای خود را به پیاز و بلغور نیز جای خود را به برنج داده است. بعد از صرف غذای محلی همه افراد حاضر راهسپار مسجد شده و نماز جمعه را با شکوه خاصی در مسجد تاریخی روستای اورامان که با شیوه ای هنرمندانه و با استفاده از وسایل محلی مرمت و بازسازی شده، به جای می آورند. در سال گذشته به دلیل استقبال بیش از حد از این مراسم و بنا به تصمیم شورای فرهنگ عمومی استان کردستان و تصویب کشوری آن روز 15 اردیبهشت در تقویم رسمی کشور به عنوان روز گردشگری استان نامگذاری شد. در مراسم امسال که روز جمعه در محل زیارتگاه پیرشالیار در روستای اورامان تخت برگزار شد، حضور چندین گردشگر خارجی از کشورهای انگلستان و فرانسه، عکاس خبرگزاری رویترز و بسیاری از مسئولان محلی و کشوری بسیار جالب توجه بود. در این مراسم بیش از شش هزار نفر از مردم استان کردستان و استانهای همجوار حاضر شده بودند.