دومين بناي خشتي بزرگ جهان

از جنوب کرمان 100 کيلومتر را که طي کنيد به راين مي‌رسيد. اين‌جا تاريخ ايستاده است، در ارگ راين که در دامنه هزار کوه قرار دارد. لابه‌لاي برج‌ها و بارو‌هاي خشتي، و ميان کنگره‌هايي که آسمان آبي را نقش مي‌زند.
ارگ راين با 20 هزار متر مربع مساحت دومين بناي خشتي جهان، بعد از ارگ بم است و از نظر معماري بسيار شبيه به آن و بسيار باشکوه.

مي‌گويند « راين» از «رائين» مي‌آيد و رائين يعني «راه اين است». از تنها دروازه ارگ، در ضلع شرقي‌‌اش وارد مي‌شويد و به محوطه‌ داخلي پا مي‌گذاريد. بنايش مربعي شکل است، با برج‌هايي در اطراف و حصاري که دورتا دور ارگ را دربرگرفته. ارگي با مساحت بيش از 20 هزار متر مربع که با حصاري به ارتفاع ده متر محافظت مي شود. از کوچه‌هاي خشتي و کاه‌گلي مي‌گذري و در راه، کوشک‌ هشت‌ضلعي را مي‌بينيد و به بنايي مي‌رسيد که اعيان‌نشين ارگ بوده است.
اگر‌چه جز رنگ خشتي خاک و کنگره‌هاي منظم چيز زيادي نيست، اما کافي است که چند لحظه سکوت کنيد. سکوت ارگ با شما از تاريخ ديرينه‌‌اش و روزگار شکوهش حرف‌ها دارد.

در اين‌جا مي‌توان نمونه‌اي از ارگ‌هاي مسکوني گذشته را ديد. اعيان‌نشين و عامه‌نشين و نيز فضاهايي براي زندگي روزمره مردم؛ اسطبل و زورخانه و مسجد و...
اما به هر حال تاريخ اين ارگ نسبتا ناشناخته است و تنها با كاوش هاي دقيق باستان شناسي كه تا كنون در آن انجام شده است مي توان به قدمت دقيق آن دست يافت. قدمت اين ارگ زيبا ، تخريب ارگ بم و معرفي بيشتر آن در سالهاي اخير باعث شده است ارگ راين بيش از گذشته مورد توجه گردشگران قرار گيرد.

قدمت شهر راين به دوره ساساني مي‌رسد. اين شهر از مرکزهاي مهم تجارت در قديم بود و پارچه‌‌هاي باارزشي در آن بافته مي‌شد. البته راين از گذشته به عنوان يكي از مراكز ساخت شمشير و چاقو و سپس تفنگ هم بوده است كه هنوز چاقو سازي كم و بيش در اين شهر رواج دارد.

راين برخلاف آن‌که در کرمان کويري قرار گرفته، شهري است سرسبز و پردار و درخت، با باغ‌هاي ميوه، آبشار و چشمه‌ آب معدني و معدن‌ مرمر. وجود آبشاري زيبا در نزديكي شهر ، كوه زيباي هزار به ارتفاع 4501 متر ، باغ هاي فراوان ميوه ، معادن مرمر سبز ، صورتي، سولفات سديم و چشمه هاي آب معدني غير خوراكي ، توانسته اين منطقه را به عنوان يك منطقه جذاب گردشگري معرفي كند.

گذر کوتاهي در کوچه‌ها و خيابان‌هاي اين شهر کوچک شما را به زيبايي‌هاي زيادي مي‌رساند. در کوچه خان‌ها خانه‌اي قديمي است از دوره زنديه که در باغي زيبا قرار گرفته. کوچه‌ها را که ادامه بدهيد، به مسجد جامع شهر مي‌رسيد و درخت چنارش. چناري بيش از هزار ساله که فکر مي‌کنيد چه آرامش زيبايي دارد. چنار کهن را که ديديد، به سراغ سرو چهارصد ساله برويد که در کنار حرم امام‌زاده زيد قرار دارد.