کانون ایرانیان: پاسارگاد
کانون ایرانیان

۱۳۹۰ تیر ۷, سه‌شنبه

پاسارگاد

پاسارگاد" (پارسي باستان: Pathragada؛ يوناني: Pasargadae) كهن‌ترين پاي‌تخت امپراتوري پارس باستان است كه بنيان‌گذار اين امپراتوري، شاه كورش بزرگ آن را بنا نمود. اين شهرك همانند بوستاني با ابعاد 2 در 3 كيلومتر بود كه در آن چندين بناي يادواره‌اي ديده مي‌شد.
به نوشته‌ي جغرافي‌نگار يوناني "استرابو" (Geography 15.3.8) پاسارگاد در جايي كه كورش شاه، "آستياگ" رهبر مادها را در 550 پ.م. شكست داده بود، بنا گرديد. اين كه كورش به راستي بنا كننده‌ي اين شهرك بوده، از بنانبشته‌هايي در كاخ پاسارگاد كه حاوي عبارت «كورش، شاه بزرگ، يك هخامنشي» هستند، بر مي‌آيد.
مركز پاسارگاد، ارگي است كه با عنوان "تل تخت" شناخته مي‌شود. اين محل بر باغي (پرديس) در جنوب و بر خود مجموعه‌ي كاخ مشرف است. اين بنا شامل دو واحد كوچك‌تر بود: كاخي مسكوني و تالار باري با ستون‌هاي بسيار. به تالار بار يا Apadana از طريق جنوب- شرق امكان دسترسي وجود داشت؛ فرد بازديده كننده نخست از يك دروازه عبور مي‌كرد و سپس از پلي بر روي رودخانه‌ي «پُلوار» مي‌گذشت.
به لحاظ سبك‌شناختي، "اپادانا" به سنت معماري بيابان‌گردان ايراني متعلق است، كه در خيمه‌هاي بزرگ مي‌زيستند. با وجود اين، كورش از عناصر متعلق به فرهنگ‌هاي ديگر نيز بهره گرفت: از برجسته‌نگاري‌هاي آشوري به عنوان الگو استفاده گرديد، كار را سنگ‌تراشان ايونيه‌اي انجام دادند، و يك ديو‌-واره‌ي (demon) فنيقيه‌اي [نگاره‌ي انسان بال‌دار] از كاخ نگاه باني كرد. احتمالاً جمعيت شهرك نيز چنين خصلت آميخته‌اي داشت.
آرامگاه كوچك كورش در جنوب غربي اين محل واقع شده است. اين آرامگاه را فرمان‌روايان متأخرتر، مانند اسكندر مقدوني كه در ژانويه‌ي 324 پ.م. فرمان به بازسازي آن داد، محترم مي‌داشتند. بناي آرامگاه جانشين كورش، كمبوجيه، هرگز پايان نيافت.
داريوش شاه (486-522 پ.م.) پاي‌تخت جديدي را (تخت جمشيد) در 43 كيلومتري فرودآب رود پلوار بنا نمود. با وجود اين، پاسارگاد، احتمالاً به عنوان پاي‌تخت مذهبي امپراتوري پارس، كه در آن آيين بر تخت نشيني شاهان انجام مي‌يافت، مكاني مهم و ورجاوند به جاي ماند.*

* http://www.livius.org/pan-paz/pasargadae/pasargadae.html

0 نظرات:

ارسال یک نظر