آتَشکَده به گونهای از نیایشگاههای زرتشتیان گفته میشود که آتش در جای خاصی از آن قرار دارد و مهمترین نیایشهای دینی در آن و در برابر آتش انجام میگیرد.
آتشکده: مرکب است از آتش + کده. جزء اخیر نیز مرکب است از کد+ ه نسبت است. کد از ریشهٔ کَتَه اوستایی و آن نیز از مصدر کَن به معنی کندن مشتق شدهاست. زرتشتیان معبد و آتشکده را «در ِمهر» هم میگفتهاند که یادآور سنتهای پیش تاریخی در ایران و آیین مهر یامیتراییسم نیز هست.
نا بر نظر احمد تفضلی اطلاعات ما در مورد آتشکدهها عموما از دوره ساسانی و اسلامی است. شکل و بنای آتشکدهها در همه جا یکسان بوده. معمولاً ً هر آتشکده هشت درگاه و چند اتاق هشت گوشه داشته و آتشدان در وسط بنا واقع بوده و پیوسته آتش مقدس در آن میسوخته. اما با گذر زمان و به تدریج در دین زرتشت مقرر میشود که آفتاب بر آتش نتابد. بنابراین آتش را در فضای باز نگهداری نکرده و اتاقی در وسط بنا ساختند که آتشدان در آن قرار داشت. تعداد آتشکدهها بسیار بود و تأسیس آنها به زمان خیلی پیش از ظهور زرتشت، یعنی زمانپیشدادیان (هوشنگ و جمشید) میرسید. ولی در عهد ساسانیان سه آتشکدهٔ مشهور:
- آتشکده آذر گشسب یا آذر جشنس واقع در تکاب
- آتشکده آذربرزینمهر در سبزوار خراسان رضوی
- آتشکده آذر فرنبغ(یا آتشکده کاریان) در روستای کاریان از توابع جویم لارستان [[۱]]
به نام سه طبقهٔ اصلی اجتماعی در آن دوران یعنی طبقهٔ ارتشتاران و نظامیان، طبقهٔ کشاورزان و پیشه وران و طبقهٔ موبدان و روحانیان که با سه رنگ سرخ و سبز و سپید یا همان سه رنگ پرچم ایران مشخص میشدهاند، اهمیت مییابد. به زعم احمد تفضلی آتشکدهها بنا بر اهمیت نوع آتشی که در آن است، به سه دسته تقسیم میشوند: آتشِ بَهْرام، آدُران و دادگاه.
آتشكده یزد:
0 نظرات:
ارسال یک نظر