کانون ایرانیان: کاروانسراى مهران در استان هرمزگان
کانون ایرانیان

۱۳۸۹ دی ۱۷, جمعه

کاروانسراى مهران در استان هرمزگان

کاروانسرای مهران یکی از کاروان ‌سراهای غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است که مربوط به دوره زندیان است .
این کاروان‌سرا در منطقه مِهران در بخش کوخرد شهرستان بستک هرمزگان واقع شده و یکی از آثار تاریخی و نقاط دیدنی استان هرمزگان به ‌شمار می‌ آید .
این مکان یکی از آثار تاریخی سر راه ارتباطی شهرستان لار به شهرستان بندر لنگه ‌است .

جلودار مهران و کاروانسرای مهران
همانطور که معروف و مشهور است جلودار مهران یکی از مشهور ترین سرداران چریک های آن دوران بوده ‌است . می‌ گویند جلودار مهران که رودخانه و محل به نام او به یادگار مانده ‌است ، در محل پاسگاه ژاندارمری مِهران کنونی استقرار داشته ‌است و به تدریج کاروان ها در اطرافش جمع می ‌شدند . این کاروانسر روی تپه ‌ای از سمت شمال رودخانه مهران واقع شده بوده ‌است . جلودار مهران سردار چریک ها بود که از کاروان ها در برابر دزدان حمایت می ‌کرد ، چون قدیمی ها می‌ گویند که تهیه مایحتاج زندگی به وسیله قافله های الاغ ، قاطر و شتر بوده و برای اینکه از ناامنی بین راه مصون باشند قافله بزرگی به صورت دسته جمعی حرکت می‌ کردند ، و با گروه زیادی از افراد مسلح از طریق بندر عباس به یزد مسافرت می‌ نمودند .
تابستان حرکت می‌ کردند و زمستان برمی‌ گشتند . خشکبار و انواع پارچه ‌ها و پرده ‌های یزدی می‌ آوردند و از اینجا هم خرم ، بادام کوهی و مواد غذائی و عبای گوده‌ ای همراه می‌ بردند . در طی این سفر های دور و دراز و طولانی کاروان ها نیاز به مأمن و سر پناه دشته بوده ‌اند ، لذا در تمام نقاط مسیر راه‌ های بازارگانی کاروانسرا هایی به مسافت چند فرسخی ایجاد نموده بوده‌ اند ، و در مناطق و راه های بازارگانی مختلف ، و به ویژه راه ‌های کاروانی منطقه جنوب کشور و هرمزگان نیز از این عمارت تاریخی بی بهره نبوده ‌است . و مخصوصاً در دوران قدیم که بیشتر کالا های بازرگانی در این مناطق به‌ وسیله چهارپایان حمل و نقل می ‌شده ‌است . و « کاروانسرای مهران » نیز در این راه حیات بخش بازارگانی نقش ویژه ‌ای داشته ‌است .

اهمیت کاروانسرای مهران
اهمیت « کاروانسرای مهران » از آنجاست که در سر راه كاروانسراى بلدنگ و کاروانسرای بون کوه قرار گرفته بوده ‌است و نقطه تجمع کاروانیان و کاروانسالان بوده ‌است . و به دلیل قرار گرفتن این کاروانسرا در مسیر راه بازارگانی مهم ( در آن زمان ) که از لار به بندر لنگه و سپس به بندر عباس متصل می‌ نموده‌ است ، و به علت طغیان رودخانه مهران هنگام بارندگی ، و عبور ناممکن از آن ، و همچنین وجود كاروانسراى بلدنگ در آن سوی رودخانه ، « کاروانسرای مهران » اهمیت و ویژگی های خاصی کسب کرده بوده ‌است . هنگام بارندگی جلودار مهران و یارانش در این کارونسرا لنگر می‌ انداخته‌ اند . « کاروانسرای مهران » در جنوب شرقی روستای آسو و در محل تقاطع جاده بستک به بندر لنگه واقع بوده ‌است ، آب این رودخانه شور است و به صورت عادی زیاد نیست اما موقع بارندگی طغیان می ‌کند و آبش فوق العاده زیاد و عبور از آن غیر ممکن می ‌شود . لذا کاروانیان ناچار بودند مدتی در این مکان توقف کنند . و بعد از چند روز توفق و کم شدن آب رودخانه جلودار مهران دوباره به مسیر خود ادامه می ‌داده ‌اند و پس از عبور از راه ناهموار و پر پیچ ‌و خم گردنه گوچی وارد روستای چاه مسلم می ‌شده و پس استراحتی کوتاه به سوی بندر لنگه و بندر عباس حرکت می ‌کردند . این بنای تاریخی سازه ‌ای سنگی با مصالح گچ و اندود های ساروجی بوده که بنیان کاروانسرا را تشکیل داده‌ اند . تاریخ بنای این کاروانسرا به زمان و دوره زندیه ترجیح داده ‌اند ، « کاروانسرای مهران » از سال ۱۳۱۳ یا ۱۳۱۵ خورشیدی یکی مراکز و پاسگاه ‌های مهم ژاندارمری بوده و هست . متأسفانه بنای قدیمی کاروانسرا در سال ۱۳۵۸ خورشیدی به طور کلی ویران شده و به جای آن یک بنای جدید که هم اکنون پاسگاه نیرو های انتظامی است ساخته شده‌ است .

0 نظرات:

ارسال یک نظر