آرامگاه فردوسی بنایی است که در سال ۱۳۱۳ هم زمان با جشن هزاره فردوسی در توس نزدیک مشهد به یاد ابوالقاسم فردوسی افتتاح شد .
مجموعه فرهنگی باغ آرامگاه فردوسی در فاصله بیست کیلومتری شهر مشهد به طرف قوچان راه دو طرفه می شود و یکی از این راه ها در جهت شمال به وسیله بلواری به نام پردیس به طول ۷ کیلومتر به باغ آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی می رسد در مسیر و پیش از رسیدن به آرامگاه حکیم فردوسی از کنار شهر تاریخی « تابران » زادگاه امام محمد غزالی عبور می کنید و پس از آن از کنار بقعه تاریخی هارونیه گذر خواهید کرد . می توانید با گذر از ضلع شرقی باغ و آرامگاه حکیم و طی ۲۸ کیلومتر مسافت در جاده آسفالته ای که نهایتا به جاده فعلی مشهد - کلات نادری ختم می شود به روستای « پاژ » زادگاه حکیم فرزانه توس برسید این روستا در حال حاضر بسیار محقر و مخروبه است و از سوی تازیان « فاز » نامیده می شود . بنا بر شواهد باستان شناسی این منطقه توس تاریخی است که در دوره اساطیری به دست توس پهلوان ایرانی بنا گذاشته شد . سراینده حماسه های بزرگ ایران نیز در همین نقطه به خاک سپرده شد . در سال ۱۳۰۳ هم زمان با برپایی جشن هزاره فردوسی قرار شد تا آرامگاه فردوسی به همت انجمن آثار ملی ساخته شود .
انجمن با جمع آوری اعانه از مردم کار های آماده سازی برای ساخت بنایی در خور حکیم توس را آماده کرد . برای آغاز ساختمان باید محل دقیق مدفن فردوسی مشخص می شد . نخستین منبعی که از مدفن حکیم توس نام برده در چهار مقاله نظامی عروضی بوده که آن را جایی نزدیک ، دروازه رزان توس در محل باغ خانوادگی او ذکر کرده بود . در اردیبهشت سال ۱۳۰۵ ارباب کیخسرو شاهرخ برای تعیین مکان دقیق مدفن فردوسی راهی توس شد . با تحقیقات به عمل آمده مشخص شد باغ حاج میرزا علی قائم مقام نایب التولیه است . با همکاری مقامات استان سراسر باغ کاووش شد و در باغ تختگاهی یافتند که طولش شش متر و عرضش پنج متر بود و مدفن حکیم توس بود . نقشه بنا را به اصرار انجمن شبیه آرامگاه کوروش توسط « آندره گدار » و پروفسور هرتسفلد طراحی شد و مهندس کریم طاهر زاده بر آن نظارت کرد . معمار ساختمان نیز حسین لرزاده بود . مساحت ساختمان ۹۴۵ متر بود و بهترین حجاران تصاویری از شاهنامه را بر دیوار هایش حک کردند . بنای آرامگاه در مهر ۱۳۱۳ به مناسبت جشن هزاره فردوسی افتتاح شد . این بنا در سال ۱۳۴۸ با طراحی که هوشنگ سیحون براساس آرامگاه کوروش انجام داده بود گسترش یافت و باغ اطراف آن به همراه موزه کنارش ساخته شد .
همچنین امروز مهدی اخوان ثالث ( م . امید ) شاعر و مبارز میهن دوست خراسانی از سال ۱۳۶۹ به دست مردم و فرهیختگان خراسانی پس از طواف به دور آرامگاه دانشمند فرزانه پردیسی توسی در کنار ایشان آرمیده است . در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری طرح هایی برای گسترش و بهسازی آرامگاه حکیم در دست اقدام دارد که در همین زمینه زمین ها و ساختمان های اطراف آرامگاه به تملک این سازمان در می آیند و هرگونه ساخت و ساز تازه در حریم آرامگاه کلا ممنوع می باشد . با این حال متاسفانه وزارت نیرو در سال ۱۳۸۶ با نصب دکل های بزرگ انتقال نیروی برق دور نمای آرامگاه حکیم را مخدوش نمود که موجب بر انگیختن موج اعتراض مردم گردید .
0 نظرات:
ارسال یک نظر