کانون ایرانیان: دهکده‌ چوبین در استان خراسان رضوی
کانون ایرانیان

۱۳۸۹ بهمن ۱۱, دوشنبه

دهکده‌ چوبین در استان خراسان رضوی

http://kanooneiranian.blogspot.com/
http://kanooneiranian.blogspot.com/

دهکده‌ چوبین نام محلی است که در یکی از روستا های نیشابور در استان خراسان رضوی واقع در شمال شرقی ایران ساخته شده است . این دهکده چوبی کم نمونه و بی‌ همتا در ایران به ‌وسیله مهندس مجتهدی ساخته شده و یکی از دیدنی ‌ها و تفرجگاه‌ های نیشابور می باشد .
نام « دهکده‌ چوبین ‌» برخاسته از ویژگی‌ منحصر به فرد سازه‌ های‌ آن‌ در استفاده‌ کامل‌ از چوب‌ و بکارگیری روشی‌ نوین‌ در ساخت‌ بنا های آن که برخاسته‌ از پیشینه‌ تاریخی‌ - فرهنگی‌ و متناسب‌ با امکانات‌ و قابلیت‌ های اقلیمی‌ و جغرافیایی‌ منطقه‌ است ، می باشد . دیدنی های این دهکده شامل مسجد چوبی ، موزه‌ و کتابخانه ، رستورن ، فروشگاه و نانوایی ، آلاچیق ، سوئیته ، فضای سبز و اکوسیستم زیبای آن به همراه کشاورزی و دامپروری است .
این مسجد ، اولین‌ مسجد چوبی مقاوم‌ در برابر زلزله‌ در جهان ‌می ‌باشد . این‌ بنا ۲۰۰ متر مربع‌ وسعت‌ دارد و سقف‌ آن‌ به‌ صورت‌ شیروانی ‌می باشد .‌ دو مناره‌ آن ۱۳ متر از سطح‌ زمین‌ ارتفاع ‌و وزن‌ هر یک تقریبا ۴ تن‌ می ‌باشد . شکل‌ ظاهری‌ آن‌ به‌ صورت‌ کشتی ‌ای‌ وارونه ‌بر زمین‌ است . در ساخت این مسجد ‌که حدود ۲ سال‌‌ طول‌ کشیده است ، ۴۰ تن‌ چوب‌ استفاده شده است .
مسجد چوبی این دهکده نه تنها در ایران بلکه در جهان بی نظیر است . این مسجد می‌ تواند تا ۸ ریشتر زمین‌ لرزه را تحمل کند و بنای آن به گونه ای است که تا صد ها سال دیگر نیز آسیب نخواهد دید .
اسکلت ‌آن‌ به‌ شیوه ‌Two by Four یا Doublel ساخته‌ شده‌ است ‌. مناره‌ ها به‌ سقف‌ به ‌گونه ا‌ی اتصال‌ دارند که‌ در داخل‌ مسجد ستونی وجود ندارد .
دیواره‌ های‌ آن‌ دو جداره‌ بوده که بین‌ این‌ دو لایه ‌، اسکلت‌ بنا وجود دارد . اسکلت مناره‌ ها و سقف‌ و همچنین‌ سقف‌ و دیواره ‌ها به روش عنکبوتی اتصال‌ دارند . این نام به دلیل شیوه ساخت آن که مانند تنیدن‌ تار عنکبوت‌ است می باشد بطوریکه‌ اتصال‌ مناره ‌ها طوری‌ است که‌ وزن‌ آن‌ ها به‌ صورت‌ مساوی ، ابتدا روی‌ سقف ‌و سپس‌ به‌ دیواره‌ ها و از آنجا به‌ زمین‌ منتقل‌ می ‌شود . قابل توجه است که‌ از طریق‌ نردبان‌ داخل‌ مناره‌ ها می ‌توان به‌ بالای‌ مناره ‌دسترسی‌ پیدا کرد . جالب تر آنکه در محل اتصال‌ مناره‌ به‌ سقف ‌، دریاچه ای‌ تعبیه شده که‌ مانند یک‌ کانال‌ تهویه‌ هوا عمل‌ می کند بطوریکه در تابستان‌ هوای‌ گرم‌ و آلوده‌ را از فضای‌ مسجد خارج‌ می کند و هوای‌ پاکیزه‌ از طریق ‌بادگیر مخصوصی‌ که‌ در سقف‌ بنا شده‌ ، داخل‌ مسجد می‌ گردد ؛ و به‌ این‌ ترتیب‌ یک‌ تهویه‌ طبیعی‌ انجام‌ می ‌پذیرد . دیواره‌ ها کمی‌ حالت‌ زاویه ‌دار دارند که‌ انتقال‌ وزن‌ را از مناره‌ به‌ زمین‌ ساده‌ تر می ‌سازد .
قابل‌ ذکر است‌ که‌ محلی‌ که‌ در آن‌ مسجد‌ ساخته شده ، بسیار موریانه‌ خیز است ، لذا راهکار های ویژه ای در ساخت این مسجد و دیگر بنا های‌ این‌ مجموعه‌ برای جلوگیری از اثرات مخرب چوب خواران به کار گرفته شده است ‌. بطوریکه به‌ عنوان ‌نمونه ، خانه‌ سازنده مجموعه‌ با عمر بیش‌ از ۲۰ سال ‌، از آسیب‌ چوب‌ خواران‌ به دور مانده‌ است ‌. برای ماندگاری‌ دراز مدت‌ دیواره‌ های‌ خارجی در برابر نزولات‌ آسمانی ، چوب های ویژه با فرآوری خاص استفاده شده است .‌
کابینت ‌ها ، دیواره‌ ها و حتی سینی ‌های آبدارخانه‌ این‌ مسجد ،‌ چوبی‌ است . مسجد دارای یک‌ ایوان‌ بیرونی‌ که کف آن از خشت‌ است‌ می باشد . بر روی‌ دیواره‌ های داخلی و بیرونی مسجد‌ به ترتیب تعداد ۷ و ۶ کتیبه‌ زیبا از آیات قرانی به‌ همراه‌ قاب هایش‌ از چوب‌ درختان‌ گردو و توت ‌نصب‌ است .
در ساختمان‌ و تزیینات‌ داخلی چوب های‌ مختلفی‌ از درختان‌ مثمر و غیر مثمر مانند انواع‌ کاجه ، اشن ‌، سپیدار ، گیلاس ‌، گلابی ، زبان‌ گنجشک ‌، گردو و توت استفاده شده است ‌. نور پردازی‌ ویژه مجموعه ، هارمونی‌ ویژه ای‌ از رنگ های‌ شاد ، در شب ها جلوه‌ خاصی‌ دارد .
هدف‌ سازنده این مجموعه ، رونق بخشیدن به‌ صنعت‌ گردشگری‌ و نیز احیای‌ نام‌ و یاد بزرگ‌ مردی‌ است‌ که‌ روزگاری‌ در این‌ مکان‌ به‌ خدمت‌ می ‌زیسته ‌است ‌.


wikipedia.org

0 نظرات:

ارسال یک نظر