قلعه دختر استان فارس در شش کیلومتری جاده فیروزآباد به شیراز در دامنه کوهی مشرف به جاده قرار دارد که پس از طی مسافتی حدود ۳۰۰ متر می توان به قلعه رسید .
تمام قلعه از سنگ های درشت ساخته و سنگ های نم ، تراشیده شده اند ولی سنگ های پی ها و داخل دیوار ها از قلوه سنگ های درشت رودخانه ای تشکیل شده اند . عظمت بنای این قلعه ، مبهوت کننده است و دیوار های بلند آن با همه شکستگی و ریخته شدن ، هنوز هم شکوهی خیره کننده دارند .
در قسمتی از قلعه دهانه غاری دیده می شود که به قول بعضی از محلی ها این غار راهی به کاخ اردشیر بابکان ( کاخ ساسانی ) در جلگه فیروزآباد داشته است . یعنی در زمان حمله دشمن به قلعه ، محصورین قلعه می توانستند از طریق این غار با شهر ارتباط داشته باشند و بتوانند غذا و نیروی انسانی وارد قلعه کنند .
قلعه دختر فیروزآباد فارس ، از بناهای ماندگار دشت تاریخی فیروزآباد می باشد که از دوران ساسانیان به یادگار مانده است . این قلعه در آستانه دره تنگ آب و در نقطه ای که شیب زمین در آن ، یک دروازه طبیعی را به وجود آورده ، قرار گرفته است . قرار گرفتن این کاخ بر فراز دشت ؛ امکان نظارت بر راه کف دره را که به فیروزآباد منتهی می شود ، فراهم آورده است . فاصله دژ دختر از شهر فیروزآباد کنونی حدود 6 كیلومتر می باشد . این دژ مستحكم و نسبتا بزرگ كه بر تمام منطقه تسلط دارد ، به احتمال زیاد برای دیدبانی و حفاظت از پایتخت اولیه ساسانیان در شهر گور ، به وجود آمده است . قلعه دختر دارای اتاق ها و راهرو های تو در تویی است كه در ساختن آنها از سنگ های نتراشیده و گچ ساروج استفاده شده است . این قلعه در مقایسه با بنا های مربوط به اردشیر بابكان ، از استحكام كمتری برخوردار است . از ویژگی های این قلعه داشتن مخزن آب سنگی است كه در دل كوه ایجاد كرده اند و در مواقع مورد نیاز احتیاجات قلعه را بر طرف می كرده است .
چنانکه کاوش های قلعه دختر نشان داده ، کمربند دفاعی اصلی دژ که خود دارای بازو های دفاعی پیش آمده است ، ارتفاعی در حدود 6 یا 7 متر داشته . کنگره های دفاعی که در دو یا چند ردیف مرتب و متداخل قرار گرفته و پله هایی که به طرف دالان های نگهبانان می رفتند ، در پس راه باریکی به ضخامت تقریبی 50 سانتیمتر قرار گرفته بودند که از رو یا پشت دیوار های مربوط به فضاهای اسلحه خانه و سربازخانه می گذشت . ساختمان مدور که محل تخت و بارگاه بود و به یک سیاه چال عظیم شباهت دارد ، چونان برجی با شکوه بر فراز تپه قد برافراشته است .
به نظر می رسد که همراه با موفقیت های سیاسی پادشاهان ساسانی ، قلعه دختر جای خود را به کاخ بزرگی در دشت ، یعنی کاخ آتشکده داده است . اردشیر پس از پیروزی بر پادشاهان پارتی و خود را " شاه شاهان " خواندن ، هنوز ناچار بود برای تحکیم قدرت خود بر ایران زمین ، درگیر نبرد شود . اما دیگر خطر ، اقامتگاه او را در فیروزآباد تهدید نمی کرد . پس احتمالا کاخ کوهستانی ، که تنگ و صعب العبور و پذیرایی میهمانان و خوشگذرانی در آن دشوار بود ، به عنوان محل اقامت رها شد و جای خود را به کاخی بزرگ داد ، که در کنار برکه ای باصفا و پر از درختان قرار گرفته بود . این کاخ بزرگ امروزه به نام های آتشکده فیروزآباد ، کاخ فیروزآباد و آتشکده ساسانی معروف است .
anobanini
yataahoo (dot) com
0 نظرات:
ارسال یک نظر