ايغورها

ايغورها مردمان ترك‌زباني‌اند كه بيش‌تر در غرب چين زندگي مي‌كنند. آنان در سده‌ي هفتم ميلادي، زماني كه بر مغولستان چيرگي يافتند و از دودمان چيني تانگ در آسياي مركزي پشتيباني كردند، براي نخستين بار به شأن و شهرتي دست يافتند. ايغورها پايتخت حكومت خود را در 744 م. در كرانه‌ي رود ارخون، در نزديكي كاراكوروم، برپا داشتند. اما در 840 م. قرقيز‌ها آنان را از مغولستان بيرون راندند و ناگزير شدند كه به تورفان، در منطقه‌ي سين كيانگ چين نقل مكان كنند. آنان در اين ناحيه امپراتوري‌اي را بنيان نهادند كه تا زمان هجوم مغولان در سده‌ي 13 م. دوام آورد. ايغورها پي رو دين ماني بودند اما پس از چيرگي اعراب‏ مبدل به مسلماناني سني شدند. مغول‌ها خط خويش را از ايغورها برگرفتند.
ايغورها از زمان پيروزي كمونيست‌ها در چين (1948 م.) تا پايان سده‌ي بيستم، به مدت نيم قرن، حدود 24 بار با اقدامات سخت‌گيرانه‌ي دولت چين برضد تحركات تجزيه‌طلبانه‌ي آنان مواجه شده‌اند. اينك جمعيت استان سين كيانگ چين را ايغوري‌تباران تشكيل مي‌دهند. شمار آنان در اين منطقه حدود هشت ميليون تن است. حدود يك ميليون نفر از آنان نيز در آسياي مركزي و جاهاي ديگر زندگي مي‌كنند.