عکس» بازار ها ی کرمان در استان کرمان

بازار های کرمان از جاذبه های مهم گردشگری محسوب می شوند .
بازار های کرمان با جای دادن مجموعه های با ارزشی از جمله گنجعلی خان ، ابراهیم خان و وکیل در خود ، از جمله جاذبه های مهم گردشگری این شهر محسوب می شوند .
راسته بازار کرمان با بیش از یک کیلومتر طول از میدان ارگ آغاز و به خیابان میرزا رضا ختم می شود .
این بازار از بازار ارگ ( نقارخانه و سراجی) بازار گنجعلیخان ، بازار اختیاری ، بازار وکیل و بازار مظفری تشکیل و هر کدام در زمان یکی از حاکمان کرمان ساخته شده اند .
نویسنده و تاریخ نگار معاصر کرمان در کتاب " کرمان پگاه هستی " در مورد بازار های کرمان می نویسد : " نخستین سنگ بنای بازار کرمان در عهد تیموریان گذارده شد ، آنطور که عده ای به صورت خودجوش و اختیاری به احداث شالوده اصلی بازار همت گماردند که به همین مناسبت به آن بازار اختیاری می گویند و قسمتی از بازار بزرگ را تشکیل می دهد " .
اگرچه امروز از اقتدار بازار کرمان کاسته شده و دیگر همچون گذشته مرکز ثقل تجارت و پایگاه سیاست نیست اما هنوز کم و بیش ارزش تاریخی ، گردشگری ، فرهنگی و اقتصادی خود را حفظ کرده ، آنطور که معمولا مسافران و گردشگران برای دیدن بازار و خرید سوغاتی از آن ، اهمیت خاصی قایل هستند .
بازار مسگری که از بازار های دیدنی کرمان است در ضلع شمالی میدان گنجعلیخان قرار گرفته و عناصری چون آب انبار و ضرابخانه گنجعلیخان در آن قرار دارد .
این بازار به قیصریه زرگری و بازار کلاه مال ها منتهی می شود .
بازار کلاه مالی کوچکترین راسته بازار کرمان است که با داشتن 13 باب مغازه ، تنها نام و نشان گذشته را داراست .
بازار کفاش ها از پر رونق ترین بازارهای مجموعه های همجوار بازار کفاش هاست که دو کاروانسرا در آن واقع شده است .
در بازار "حاج آقا علی" وجود چند آهنگری موجب شده بود تا این بازار به نام آهنگری نیز معروف شده و در آن مدرسه معصومیه ، کاروانسرا ، آب انبار و مسجد حاج آقا علی قرار دارد .
بازار عزیز در 250 متری دروازه شمالی شهر قرار داشت و روزگاری از رونق نسبی برخوردار بود اما امروز این بازار متروکه شده و فقط معدودی مغازه بی رونق در آن وجود دارد .
بازار ابراهیم خان که به " قیصریه زرگری " نیز معروف است از مهمترین بازارهای کرمان به شمار می رود .
در این بازار 50 مغازه وجود دارد که اکثر آنها زرگری هستند .
از ویژگی های این بازار ارتفاع آنست و گرچه در زمان قاجاریه ساخته شده اما فضاهای معماری آن از عصر صفویه الهام گرفته است .
در این بازار حمام ، کاروانسرا و آب انبار ابراهیم خان قرار گرفته است .
بازار قدمگاه که پشت دیوار غربی مسجد جامع واقع شده تا چند سال پیش مسقف بود و اکنون رونق مناسبی دارد .
بازار مظفری نیز حدود 400 متر طول و 120 مغازه در خود جای داده که تعدادی از مغازه های آن در عصر زندیه ساخته و تعداد قابل توجهی از مغازه های آن وقف مسجد جامع شده است .
بازارچه سردار نیز در بخش جنوبی بازار بزرگ قرار گرفته و از یادگارهای سردار نصرت ، حاکم کرمان است .
این بازار حدود سال 1300 هجری قمری احداث شده و در آن تعدادی مغازه پارچه فروشی قرار دارد .
بازار گنجعلیخان نیز حد فاصل بین چهارسوق و بازار اختیاری قرار گرفته است .
این بازار سبک معماری جالبی از عصر صفوی به همراه دارد و در سمت چپ آن 16 طاق نما این بازار را به میدان گنجعلیخان مربوط می سازد .
برخی از بازارهای کرمان به دلیل گذشت زمان دچار آسیب شده اند که از چند سال پیش عملیات تعمیر و مرمت آنها از سوی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان آغاز شده است .

بازار میدان ارگ توحید
دور محوطه پارک توحید را محاصره کرده است . نمای اطراف میدان ، بیش از یک قرن قدمت دارد . در ضلع شرقی بازار میدان ارگ ، سردر ورودی بازار سرتاسری واقع شده است . و دو پاساز جدید " توحید " و " ساری " در آن احداث شده است . اکثر مغازه های بازار میدان ارگ لباس فروشی هستند .

بازار سرتاسری کرمان
این راسته بازار از میدان ارگ ( توحید ) شروع و به میدان مشتاقیه ختم می شود . هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از حکام و فرمانروایان این دیار ساخته شده و از حیث بعضی از ویژگی هایش در ایران منحصر به فرد و در داخل و خارج کشور زبانزد خاص و عام است . این بازار طولانی ترین راسته بازار ایران محسوب می شود .

بازار ارگ
اولین بخش از بازارهای شرقی و غربی بازار ارگ است که از میدان ارگ شروع و به چهار سوق گنجعلی خان ختم می شود . این بازار به دو بخش فرعی تر به نامهای " بازار نقارخانه " و " بازار سراجی " تقسیم می شود .

بازار سراجی
این بازار در حد فاصل بازار نقار خانه و چهار سوق واقع شده و بخشی از آن بدون سقف است . در کذشته پیشه سراجی به دلیل نیاز به وسایل مهار کردن و سوار شدن چهار پایان و سایر وسایل مانند چرم ، پوست و غلاف و شمشیر و ... پر رونق بوده و سراجان در این بخش از بازار اجتماع کرده بودند .

چهار سوق گنجعلی خان
محل تقاطع دو راسته بازار را چهار سوق می گویند . بدلیل برخورد تقاطع دو راسته بازار در محل چهار سوق گنجعلی خان در گذشته این مکان مهم ترین و پر ترافیک ترین نقطه شهر محسوب می شد و نقش چهار راه اصلی شهر را ایفا می کرده است . این چهار سوق جز مجموعه گنجعلی خان است . نمای داخلی این چهار سوق با گچبری جالب و نقاشیهای با رنگ و روغن با اینکه 400 سال از ترسیم آنها می گذرد هنوز زیبایی خود را حفظ کرده اند تا قبل از ورودی معماری جدید و تداخل معماری غربی ، گنبدهای بازار به صورت یک باند به هم پیوسته بوده و از مرتفع ترین بناهای شهر بعد از مسجد جامع محسوب و از مرتفع ترین گنبد شهر به شمار می آمده است .

بازار گنجعلی خان
این بازار حد فاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری است . سبک معماری بسیار جالبی را از عصر صفوی به یاد گذاشته و در بخش جنوبی میدان گنجعلی خان قرار گرفته است . در سمت راست این بازار حمام تاریخی و زیبا گنجعلی خان و هجده مغازه دارد و در سمت چپ آن طاقنماهایی طراحی شده اند که منظره زیبایی را نشان می دهند .

بازار قلعه محمود
اولین بخش از بازار شمالی جنوبی است در جنوبی ترین بخش ان واقع شده به اولین بخش از این بازار بازار دروازه ریگ آباد نیز می گویند . در گذشته این بازار اهمیت بیشتری داشته و هنوز هم آهنگری ها به سبک قدیم در این بخش از بازار به چشم می خورند .

بازار میدان قلعه
این بازار از خیابان امام خمینی رو به روی بازار قلعه محمود شروع و به چهار سوق گنجعلی خان ختم می شود . به سبب نزدیکی به بازار های شرقی غربی اهمیت آن از بازار قلعه محمود بیشتر است و رونق اقتصادی بیشتری دارد .

بازار مسگری
این بازار که شامل بازار مسگری غربی و بازار مسگری شمالی می باشد . بازار مسگری غربی در جنوب این بازار چهار سوق گنجعلی خان و در شمال آن چهار سوق مسگری واقع شده است . بازار مسگری شمالی در شمال میدان گنجعلی خان قرار دارد و در غرب آن چهار ستون مسگری واقع شده است .

بازار کلاه مالی
در سمت راست این بازار مدرسه گنجعلی خان واقع شده و در سمت چپ آن بازار زرگری و مجموعه ابراهیم خان و یکی از در های کاروانسرای میرزا حسین قرار دارد .

بازار زرگری ( قیصریه ابراهیم خان )
بازار زرگرها به صورت یک راسته متقاطع عمود بر بازار کلاه مالی و به موازات بازار کفاش ها واقع شده است و جزو مجموعه ابراهیم خان محسوب می شود بیش از 90 درصد مغازه ها زرگری و طلا فروشی و تعداد کمی عتقیه فروشی است .

بازار کفاش ها
این بازار سرپوشیده است و بیش از 95 در صد مغازه های آن کفاشی است و دو کاروانسرا در دو طرف آن واقع شده است دو کاروانسرای آن عبارتند از سرای جر و سرای میرزا حسن .

بازار وکیل
درانتهای بازار اختیاری و مجموعه وکیل قد علم کرده است . به دستور محمد اسماعیل خان وکیل المک حاکم کرمان در 1282 هـ . ق ( 1856 میلادی ) و پسرش مرتضی قلی خان وکیل ثانی و اولادش مجموعه بزرگی شامل کاروانسرا ، بازار ، حمام ، مسجد ، ساخته شده که هنوز هم به ام وکیل خوانده می شود و بازار آن از زیباترین بازارهاست . بخش تجاری که بازار وکیل خوانده می شود بین مسجد جامع و ارگ قرار گرفته بود .

بازار اختیاری
چهارمین قسمت بازار کرمان که از انتهای بازار جنوبی گنجعلی خان شروع می شود و تا اول بازار وکیل امتداد می یابد . عناصر موجود درا ین بخش از بازار می توان مدرسه شیخیه ، كاروانسرای گلشن ، سه بازارچه سرداری و در انتهای آن حمام یا چایخانه سنتی وكیل را نام برد .

بازار سردار
این بازار به صورت چند بازارچه متقاطع است كه با سه راسته اصلی كه در حاشیه بازار قرار دارند به بازار اختیاری متصل می شود . اكثریت قریب به اتفاق مغازه های آن پارچه فروشی است .

بازار مظفری
بازار مظفری از انتهای بازار وكیل شروع و به خیابان میرزا رضای كرمانی ختم می شود بازار مظفری جزو مجموعه امیر محمد مظفر است و از پدیده های این بخش از بازار می توان از تكیه ( صفه ) عزاخانه ، بازار قدمگاه ، و مسجد جامع كرمان نام برد .

بازار عطاری
این بازار سر در ورودی بازار وكیل در سمت چپ شروع و به رو به روی در مسجد جامع واقع در بازار قدمگاه ختم می شود .

بازار قدمگاه ( راجی كرمان )
قدمگاه بخشی از بازار شرقی _ غربی است و تا خیابان شریعتی ادامه دارد .

بازار حاج آقا علی ( رفسنجانی )
این بازار از انتهای بازار كفاش ها آغاز می شود و به خیابان شریعتی رو به روی بازار عزیز خاتمه می یابد . از مكان های دیدنی در طول این بازار می توان از مدرسه معصومه مجموعه حاج آقا علی كه مشتمل بر بازار ، آب انبار ، كاروانسرا و مسجد چهلستون است نام برد .

بازار عزیز
آخرین بخش از بازارها كه در شمالی ترین قسمت بازار كرمان قرار دارد بازار عزیز است . خانقاه نعمت اللهی در این بخش از بازار قرار دارد .