کانون ایرانیان: موزه آبگینه در استان تهران
کانون ایرانیان

۱۳۸۹ اسفند ۵, پنجشنبه

موزه آبگینه در استان تهران

http://kanooneiranian.blogspot.com/
http://kanooneiranian.blogspot.com/
ساختمان موزه آبگینه به خودی خود می ‌تواند برای علاقه ‌مندان بسیار دیدنی باشد . این ساختمان متعلق به قوام‌ السلطنه ، وزیر احمد شاه قاجار ، بوده است . این ساختمان در دو طبقه و پنج تالار ساخته شده است‌ . تالار یک و دو در طبقه اول و تالار های دیگر در طبقه فوقانی قرار دارد . در تالار شماره دو ( بلور ) قدیمی ‌ترین شیشه ها و لوله های شیشه ی و سفال‌ ها قرار داده شده است‌ . طراح ویترین‌ های موزه مهندسی اتریشی به نام هانس هولین است . تزیینات بنا شامل منبت کاری چهارچوب در ها و پله ها است و آجر کاری نما که در 50 نوع ‌است .
گچ ‌بری موزه شامل دو دوره است‌ : دوران قوام‌ ، و سبک غربی در زمان سفارت مصر و آینه ‌کاری ‌های طبقه دوم ، که مربوط به دوره قاجار است‌ . موزه آبگینه در واقع موزه تخصصی شیشه و سفال است .
این مجموعه تا 1330 محل سکونت و کار قوام ‌السلطنه بود و بعد از آن مدت هفت سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت . بعد از آن ، به ترتیب سفارت افغانستان‌ ، بانک بازرگانی و در سال 1355 با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی تغییرات آن شروع شد .
ساختمان موزه هشت ضلعی است و در باغی به مساحت 7000 مترمربع قرار دارد . طرح‌های بدیع و در و پنجره های نفیس که بسیار خوب نگه‌ داری شده اند ، یادآور معماری عصر سلجوقی است و می ‌تواند الهام بخش معماران معاصر بری طرح‌ های سبک کلاسیک ‌باشد .
طراحی داخلی این بنا توسط " هانز هولاین " معمار اتریشی در سال 1977 انجام شده است .

تالارهای موزه
تالار مینا
در این تالار ، اشیای شیشه ای و سفالین متعلق به هزاره های اول و دوم پیش از میلاد عرضه شده اند . این ظروف بیشتر عطر دان های کوچکی بوده اند که از شیشه آبی یا لاجوردی مت ، همراه با خطوط تزیینی رنگارنگ ساخته می شده اند . در ایرن ، در زیگورات چغازنبیل ، ( بزرگترین پرستشگاه ایرانیان در هزاره دوم پیش از میلاد ) هزاران میله رنگارنگ شیشه ای به کار رفته که در حفاری های این معبد به دست آمده و به عنوان میله پنجره های معبد از آنها استفاده شده است . علاوه براین میله ها تزیینات موزاییک شیشه ای بر روی دیوارهای معبد ، عطردان ها ، روغن دان های کوچک شیشه ای و خمیر شیشه نشانگر گسترش صنعت شیشه گری در اواخر هزاره دوم پیش از میلاد در جنوب غربی ایران است و در واقع در تالار مینا نمونه هایی از سفالینه های هزاره های اول و دوم پیش از میلاد تا دوران اشکانیان عرضه شده است .

تالار بلور
در این تالار ، آثار شیشه ای مربوط به هزاره اول پیش از میلد ، با تزیینات قالبی ، نقوش تراش و فشرده عرضه شده است . صنعت شیشه گری در هزاره اول پیش از میلاد در نواحی غربی آسیا شامل سوریه ، بین النهرین و ایران پیشرفت قابل توجهی داشته و ساختن شیشه های قالبی ضخیم رواج یافته بود ، ضمن این که شیشه گرها روش حککی و تراش شیشه را نیز به کار می گرفتند . در دوران ساسانین ، روش تراش شیشه در ایران به اوج رسید و ظروف تراشدار ساسانی به اقصا نقاط دنیا صادر شد .در این دورن ، گذشته از روش تراش ، روش های دیگری نیز در ساخت ظروف شیشه ای به کار گرفته شدند که از آن جمله می توان به روش تزیینات استامپی ، روش تزیینات افزوده و روش دمیدن در قالب های نقشدار اشاره کرد .

تالار صدف
این تالار نمونه هایی از آثار شیشه ای و سفالین متعلق به سده های سوم تا هفتم هجری را در خود جای داده است .در اواخر سده سوم و سراسر سده چهارم هجری که زمان شکوفایی اغلب هنرها و صنایع ایرانی بود ، شیشه گرها در شهرهای نیشابور ، ری ، ساوه و گرگان به تولید ظروف شیشه ای نفیس اشتغال داشتند . از سده چهارم هجری نقاشی روی شیشه رواج یافت و این آغازی بود بر ساختن شیشه های مینایی که در سده ششم هجری در سوریه تولید می شد .

تالار زرین
سفالینه های عرضه شده در این تالار را ظروف کتیبه دار متعلق به سده های چهارم تا هفتم هجری تشکیل می دهد که در انواع زرین فام ، مینایی ، فیروزه ای و لعاب دار با پوشش گل سفید عرضه شده و بر روی این سفالینه ها عموماً ضرب المثل ها ، دعاهای خیر ، اشعار نظامی و فردوسی و اشعار عربی به چشم می خورد .

تالار لاجورد
شامل تالار لاجورد یک و دو می شود و اشیای آن شامل ظروف شیشه ای متعلق به سده های یازدهم تا سیزدهم هجری و ظروف سفالین و بدل چینی متعلق به سده های دهم تا دوازدهم هجری است .
از دیگر قسمت های موزه می توان به کتابخانه با چهار هزار جلد کتاب فارسی و لاتین در زمینه تاریخ ، باستان شناسی و هنر اشاره کرد که همزمان با ساختمان موزه افتتاح شده و به صورت تخصصی فعالیت می کند . همچنین موزه شامل یک نمایشگاه موقت است که به منظور نمایش آثار هنرمندان معاصر و معرفی آثار سفالین و شیشه معاصر اختصاص یافته و نیز کلاس های آموزشی موزه که به منظور ترویج هنر تراش شیشه ، سفالگری ، طراحی و نقاشی به صورت ترمی هنرجو می پذیرد .

به دلیل نحوه ساخت بنا و معماری ، نورپردازی داخل تالارها و اشیای موجود در آن ، این موزه جزو یکی از پربیننده ترین موزه های ایران است . موزه آبگینه و سفالینه های ایران در خیابان جمهوری ، خیابان سی تیر واقع شده و به جز دوشنبه ها همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۸ آماده پذیرایی از بازدیدکنندگان است .

persiangraphic.com
anobanini.ir

0 نظرات:

ارسال یک نظر