کاخ بردک سیاه واقع در شهر برازجان از توابع بخش مرکزی شهرستان دشتستان یکی از آثار های تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است .
«کاخ بردک سیاه » کاخی مربوط به عصر هخامنشی است . و در ۱۲ کیلومتری شهر برازجان واقع شده است . این کاخ در حاشیه رودخانه دالکی قرار دارد . و بعد از کاخ کوروش بنا شده و فاقد ظرافت ها و ترکیب خاص رنگ های سیاه و سفید کاخ های برازجان و پاسارگاد است . ظاهری کاخ سنگ سیاه از لحاظ سبک هنر معماری و ترکیب رنگ های سیاه و سفید و مشخصات ظاهری آن نشان می دهد که این کاخ بعد از کاخ برازجان ساخته شده است . کاخ سنگ سیاه دارای تالاری مرکب از ۱۰ ستون است . در دو ردیف پنج تایی که به سبک و پلان و نقشه های هخامنشی ساخته شده و مخصوصا قابل انطباق با پاسارگاد و برازجان می باشد . اما در رعایت رنگ پایه ستون ها با این دو محل تفاوت دارد و استفاده از بست های دم چلچله ای بر روی یکی از پایه ستون های این کاخ قدمت آن را بعد از پاسارگاد و برازجان نشان می دهد . هم چنین این کاخ ظرافت کاخ کوروش در پاسارگاد و برازجان را ندارد .
تالار مرکزی بردک سیاه 36 ستون دارد و از این لحاظ شبیه کاخ اپادانای تخت جمشید است .
استفاده از دو نوع سنگ تیره و روشن در ساختار این کاخ ، نمای بسیار زیبایی از آن را به بیننده عرضه می کند .
کشفیاتی که در کاخ هخامنشی بردک سیاه انجام شده به روشن شدن بخش هایی از تاریخ و تمدن دوران هخامنشی کمک کرده است ، برای مثال پیدا شدن یک دسته خنجر زنانه که از جنس عاج است به همراه چند قطعه ابزار تزیینی ، سکونت زنان را در این کاخ ثابت می کند .
اوایل سال 84 گروه کاوش توانستند نقش برجسته در گاه کاخ را بیابند که شاه را در حال ترک کاخ نشان می دهد ، در حالی که ملازمش پشت سرش ( البته تصویر او از میان رفته است ) چتری آفتابی روی سر پادشاه گرفته است .
در این نقش برجسته که آن را متعلق به داریوش اول می دانند ، تاج شاه دارای سطحی صاف و بدون تزیین است و این احتمال را قوت می بخشد که تاج مزبور همانند تاج های برخی نقش برجسته های تخت جمشید روکشی از طلا داشته است . به همراه این نقش برجسته ، سنگ نوشته ای به خط میخی و زبان بابلی نو و تعداد زیادی قطعه سنگ یافت شد که این قطعه سنگ ها ، نقش های مختلفی چون دست ، دسته سایبان با بخشی از تاج شاهی ، ریش مجعد و بخش هایی از صورت و گوشه چشم دارند .
مهمترین یافته کاخ هخامنشی بردک سیاه ، 4 قطعه طلاست که در مجموع 3 کیلو و 200 گرم وزن دارد .کاربرد و هویت دقیق این 3 قطعه هنوز مشخص نیست ، اما تصور می شود که شاید روکش های زرین در های چوبی تالار باشند یا سنگ بنای کاخ که غالبا در دوران هخامنشی روی ورقه ای ضخیم و زرین حک می شده است . تصور می شود قطعه چهارم قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد که زیر لبه آن یک خط ساده حک شده است .
کاخ بردک سیاه در طول سال های گذشته بشدت مورد تخریب کشاورزان محلی قرار گرفته است .
عدم زه کشی باعث شده آبیاری زمین های کشاورزی سبب تخریب آثار بر جای مانده از کاخ شود . عوارض جوی نیز به جریان تخریب کمک کرده است .
بسیاری از ته ستون های کاخ یا شکسته یا جا به جا شده اند و برخی از آنها ترکیب اولیه خود را از دست داده اند . به علت نبودن هیچ گونه نظارتی ! حفاری های غیر مجاز در محوطه کاخ و اطراف آن بسیار زیاد شده است .
گفته می شود که رویش درختان گز در منطقه به حدی است که اگر عکس هوایی امروز کاخ بردک سیاه با عکس هوایی سال 1356 مقایسه شود . میزان تخریب در این محوطه هخامنشی به خوبی نمایان است .
امروز از 5 تپه باستانی در این محوطه تنها یک چهارم یکی از تپه ها باقی مانده و این در حالی است که پس از یک فصل کاوش در 4 سال گذشته . دوباره کاوش های باستان شناسی این محوطه هخامنشی معلق مانده است .
از کاخ بردک سیاه به عنوان سند مهمی در باستان شناسی کشور یاد می شود . زیرا اکنون از آثار به جای مانده هخامنشیان پیش از به قدرت رسیدن کوروش اطلاعات زیادی در دست نیست . 28 سال توقف پژوهش های باستان شناسی در کاخ بردک سیاه باعث شد بخش زیادی از اطلاعات دوره هخامنشی امروز دیگر قابل دسترسی نباشد . این فاجعه فرهنگی می تواند با ادامه توقف کاوش ها از سر گرفته شود .
iranview.ir
0 نظرات:
ارسال یک نظر