گورستان باستانی قیطریه در استان تهران

مجموعه تپه های قیطریهدر شمال تهران و در دامنه رشته جبال البرز واقع است . این تپه ها از چین و شکن ها و پستی بلندی های به هم پیوسته و موازی تشکیل شده اند . در گذشته قیطریه روستای کوچکی از بخش شمیران شهرستان تهران به شمار می رفت و تهران و شمیران هر دو قریه هایی از قرای شهر ری بودند . جمع مساحت محوطه کاوش شده در این تپه ، بیش از 5000 متر مربع است که در ترانشه ها و گمانه ها تعدادی گور باستانی و تعدادی ظروف سفالی از این گور ها که بالغ بر 2500 قطع هستند به دست آمد . علاوه بر این ظروف سفالین ، تعدادی ابزار برنزی و زیور آلات نیز به دست آمد . آلات برنزی کشف شده شامل قمه ، سر تیر ( پیکان ) ، کارد آشپزخانه ، گزن برش ، چرم ، تیغه گلیم بافی ، درفش ، سوزن ، سنجاق مو و موی بند و زیورآلاتی چون گوشواره ، انگشتر ، دستبند ، آیینه ، دکمه لباس و وسایل آرایش بانوان و ... است . فراوانی میراث سه هزار ساله شهر مردگان قیطریه تاکنون در هیچ تپه باستانی سابقه نداشته است . چون وجود گورستانی با این وسعت در دوره باستانی ، آن هم در حوزه تهران ، نشانه زندگی و حیات مادی در این تپه ها و اطراف آن تلقی می شود معذلک گروه حفاری تپه قیطریه موفق به یافتن معماری مساکن اقوام ساکن قیطریه در سه هزار سال پیش نشد .

هنگام حفاری معلوم شد که در نقاطی از تپه و اطراف آن ، زمین در یک متری به صخره سنگی ختم می شود . گورستان قیطریه نشانه ای از اسکان اقوامی در اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول پیش از میلاد در این ناحیه بود . در قیطریه مردگان را با لباس و پوشش های رایج زمانه دفن می کردند و این معنا را از تکه های تکمه های لباس ، سنجاق های سربند مردان و زنان ، زینت آلات ، گردن بند ها ، بازوبند ها ، خلخال ، النگو ، انگشتری و ... که همراه اجساد یافت می شود ، می توان تشخیص داد . در خاکسپاری مردگان باستانی قیطریه جهت و سمت خاصی رعایت نشده و فقط اموات به صورت خم شده و جنینی استقرار یافته اند . البته این جزیی از آداب و رسوم زمانه بود ، ولی چنان که به تجربه دریافت شده ، سمت و جهت تدفین و کیفیت استقرار چند گونه بوده است:
پنجاه درصد اجساد عموماً در پهلوی چپ و به حالت جنینی قرار گرفته اند و صورت آنها رو به طلوع آفتاب قرار داشت . شاید این چنین استقراری از اینجا ناشی شده که متوفای نیمه شب را ، اقوام و بستگانش در صبح گاه و با سرزدن آفتاب به خاک سپرده اند .
tebyan .net