تنگ ماژین - دره شهر در استان ایلام

در تنگ ماژین از توابع دره شهر ، دخمه ها و شکاف هایی وجود دارد که یکی از آن ها به غار کول کنی معروف است .

دهانه این غار در محل ورودی حدود 30 متر طول دارد و با توجه به موقعیت استقرار ، دسترسی به آن بدون تجهیزات ضرور ناممکن است . در داخل و پیرامون غار آثاری از وجود زندگی در دوران های سنگ به دست نیامده است ، ولی در محل ریزش آب حوض کوچکی که از سنگ تراشیده شده وجود دارد که ملاط ان نیز احتمالا از ساروج است . در اطراف این حوضچه اثری که نشان دهنده قدمت آن باشد به دست نیامده است ، ولی احتمالا به شهر ساسانی خارج از تنگ مربوط بوده است.

علاوه بر غار معروف کول کنی ، در این محل دخمه های متعددی نیز وجود دارد که تعداد آن ها به 12 می رسد و در برخی از این دخمه نشانه هایی از سکونت انسان باستانی مشهود است . جالب ترین دخمه ها شامل سه اشکفت در کنار هم و یک اشکفت بر بالای آن هاست که به غار انوشیروان معروف هستند . در کندو کاو کف یکی از این غار ها ، یک قطعه سفال از نوع سفال های نیمه هزاره اول قبل از میلاد به دست آمده است . در مورد این غار ها ، روایتی در بین مردم محل نقل می شود که جالب توجه است و ان روایت چنین است:

مردم محل اعتقاد دارند که انوشیروان به هنگام جان دادن وصیت کرده بود که جسد وی را دور از دسترس دشمنان دفن کنند ، از این رو بازماندگانش پس از جستجوی بسیار ، این اشکفت را می یابند و جسد وی را در آن دفن می کنند . البته این مطلب نقل قولی ضعیف است و با توجه به زرتشتی بودن انوشیروان دور از حقیقت به نظر می رسد و اصولا تاکنون گوری از شاهان ساسانی دیده نشده است .