غار رئیس یا غار نیاسر است . این غار ظاهرا مربوط به دوره اشکانیان بوده و در واقع یک معبد میترایی ( مهرپرستی ) است . میترا یکی از خدایان مردم ایران باستان بوده ، چنانکه در یکی از کتیبه های مربوط به اردشیر دوم هخامنشی (359-404 پ .م .) که در هگمتانه کشف شده است ، علاوه بر اهورامزدا از میترا ( مهر - خورشید ) و همچنین از آناهیتا ( ناهید ) که رب النوع ( خدایگان ) عشق و زیبایی است نیز نام برده شده و از آنان سپاسگذاری شده است . این پادشاه در کتیبه دیگری نیز تنها از ایزد مهر ( میترا ) درخواست یاری و حمایت کرده و از اهورامزدا نامی نبرده است .
این غار از عجایب و نوادر آثار باستانی است . در حدود 1800 تا 2000 سال قبل در دل کوه کرکس و بر فراز تپه های آهکی مشرف بر نیاسر کاشان و احتمالاً با مقاصد آیینی و مذهبی به صورت تونل سنگی پرپیچ و خم با ابزار های ابتدایی کنده شده است . غار نیاسر کاشان شامل مجموعه زیرزمینی و پیچیده ای است که از راهرو های تنگ و طولانی و اتاق ها و چاه های متعددی تشکیل شده و دسترسی به اعماق آنها بدون بهره گیری از وسایل پیشرفته امروزی ممکن نیست . این غار که به " سوراخ رئیس " یا " غار ویس " شهرت دارد قرن ها نامکشوف ماند و در هیچ یک از متون تاریخی و آثار تحقیقی قرون اخیر و رغم ذکر سایر بنا های تاریخی منطقه نظیر آتشکده نیاسر ( بنا شده توسط اردشیر بابکان مؤسس سلسله ساسانیان ) مورد اشاره قرار نگرفته است . از شگفتی های این غار انسان ساخت بودن آن است . کمبود هوا در هیچ نقطه ای از آن احساس نمی شود و حتی در عمیق ترین نقاط آن عمل تهویه به طور طبیعی انجام می گیرد . یکی از فرضیات در مورد منشاء تاریخی این غار بیانگر این است که در ساخت آتشکده نیاسر از سنگ های تراشیده شده حاصل از کندن غار استفاده شده است . احتمالاً زمان حفر غار پیش از احداث آتشکده بوده است :
غار آیینی نیاسر ، شکوه و شگفتی
غار رییس نیاسر با در های ورودی آن در باغ تالار ، معبدی بوده متعلق به پیروان آیین میترا (خدای ایران باستان ) .
به احتمال زیاد قدمت این معبد به اوایل دوره پارت ها بر می گردد . غار تاریخی نیاسر درون توده سنگی از جنس تراورتن ، در زیر باغ تالار و باغ های مجاور آن تا زیر محله سرکمر گسترده شده است . در بلند ترین نقطه نیاسر واقع در باغ تالار ، ورودی اصلی این غار وجود دارد که تا صخره های بالای آبشار کشیده شده است . غار نیاسر به طور کامل ساخته دست انسان است به جز یک یا دو اتاق که در نزدیکی در ورودی قرار دارند . شکی نیست که این غار معبد میترا بوده است و پیدایش آن ممکن است به دوره اشکانیان ( پارت‌ها ) مرتبط باشد . بیشتر معبد های میترا مانند غار نیاسر در تاریکی کامل ساخته می شده است . این غار ورودی های دیگری نیز دارد . تعدادی از آنها در داخل صخره ای وجود دارند که قسمت بالای نیاسر را از همسایگان پایین جدا می سازد . این ورودی ها که رو به شرق قرار دارند در امتداد آبشار منظره زیبایی از نیاسر را به نمایش گذاشته اند . نشانه های فرسایش آب بر روی صخره ها و سنگ ها دربر دارنده و گواهی این حقیقت است که غار خوش منظر این ناحیه از زمان های بسیار قدیم وجود داشته است . آبشار نیاسر مدرک دیگری است که غار ، معبدی بوده متعلق به پیروان آیین میترا . در زیر آبشار دو سنگ آسیاب وجود دارد که به طرز شگفت آوری شبیه به یک یا دو سنگ آسیابی است که در اعماق داخل غار دیده می شود .
شکی نیست که وجود این سنگ ها در داخل غار تاریک و هیجان انگیز به منظور آرد کردن گندم نبوده است بلکه بر اساس آداب و تشریفات مذهبی آیین میتراییسم در مراسم قربانی دادن استفاده می شده است . گفته می شود ، از این سنگ ها به عنوان سرپوشی برای بستن ورودی های اتاق های کوچک غار استفاده می شده است .
هوای مطبوع و گردش هوا در سراسر غار وجود دارد . یکی از عمیق ترین چاه های داخل غار 10 متر عمق دارد و هوا حتی در آن قسمت نیز جریان دارد . به منظور طی کردن راه در داخل غار ، راهرو ها و حتی اتاق هایی وجود دارد که به وسیله لیز خوردن یا سینه خیز رفتن و در جا های دیگر ، به‌صورت خمیده می توان از آن عبور کرد . غار دارای یک ورودی بزرگ می باشد که در سال 1358 بر اثر زلزله خراب شده است .
قسمت هایی از غار نیز که متلاشی شده و از بین رفته ، زیر آوار زلزله قرار دارد . بیشتر ظروف سفالی در داخل غار مربوط به دوره ساسانی بوده و مقداری نیز متعلق به دوره پارت ها می باشد . با این وجود مقداری ظروف سفالی از دوره اسلامی نیز در اطراف ورودی های غار دیده شده است . احتمالاً زمان حفر غار پیش از احداث آتشکده بوده است .
غار در حال حاضر دارای یک رشته لامپ به منظور روشن نمودن فضای درون آن است که با خاموش شدن آنها فضای داخل غار کاملا تاریک می شود . در برخی نقاط اتاقک های کوچکی نیز ظاهرا به عنوان عبادتگاه ساخته شده است . ظاهرا گذشتگانی که در این منطقه می زیسته اند از این مکان به منظور دور شدن از هیاهوی مردمان و استفاده از گوشه خلوتی به منظور چله نشینی های خود استفاده نموده اند .
برخی اعتقاد به مسکونی بودن این غار در گذشته دارند و معتقدند که کوچک و کم ارتفاع بودن غار به دلیل کوتوله بودن انسان های ماقبل تاریخ دارد که این نظر در مقایسه با نظر قبل دارای طرفداران بسیار کمتری است . به هر جهت این غار می تواند یکی از جاذبه های مهم توریستی منطقه به شمار آید ؛ و لازم است در زمینه معرفی آن اقدامات بیشتری انجام گیرد .
niasar .com
parchamdar .com
0 نظرات:
ارسال یک نظر