مسجد 1200 ساله شیخ برخ ( قشم ) ، واقع در بخش مرکزی از توابع شهرستان قشم که در روستای کوشه جزیره قشم واقع شده است و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است . کتیبه این مسجد اکنون در موزه ملی نگهداری می شود .
« مسجد برخ قشم » ، ساختمان اولیه این مسجد ، احتمالاً در سال های اولیه اسلامی در خلال فتح جزایر و بنادر ایران به دست عمروبن عاص و به امر او در روستای کوشه قشم ساخته شده است . این مسجد در سال ۲۴۴ هجری قمری یک بار تعمیر شده و در سال ۷۳۶ هجری قمری بر اثر زلزله منهدم شده است . پس از چندی در سال ۷۳۷ هجری قمری توسط سلطان فتح الله نواده سلطان محمود غزنوی که احتمالاً یکی از پادشاهان هرمز و یا لارستان بوده ، تجدید بنا شده است . در محوطه اطراف مسجد ، گورستان وسیع و نخلستان های متعدد جلب توجه می کنند . در کنار مسجد ، یک برکه دراز به صورت شمالی و جنوبی وجود دارد تا سال ۱۳۰۰ هجری قمری این مسجد در مرکز روستا قرار داشت و به عنوان مسجد جامع از آن استفاده می شد . محراب مسجد در قسمت شمالی واقع شده و در بالای محراب آثار قابی از گچ دیده می شود که در حدود ۱ متر ارتفاع و ۵/۱ متر طول دارد . در حال حاضر فقط یکی از اضلاع این قاب بر روی دیوار باقی مانده است و سه ضلع دیگر آن فرو ریخته است ولی هنوز آثار آن پابرجاست . در این مسجد لوحی از چوب وجود داشته است که تاریخ بنا ، انهدام و تعمیر مسجد بر روی آن قید شده بوده است . این لوح به تهران منتقل شده و در یکی از موزه ها نگه داری می شود .
در جوار مسجد شیخ برخ ، زیارتگاه شیخ برخ با گنبد ویژه هشت گوش قرار دارد .
سنگ گور های بسیار كهن از سده های اول هجری در گورستان مجاور شیخ برخ وجود دارد .
این بقعه از سنگ لاشه و ملاط و اندود ساروج و گچ بنا شده است . درون آن از نظر تزیینات بدنه ها به صورت طاق نما سازی و سپس بخش بلند زیر پاکار گنبد آن که به سه دوره تقسیم می شود ، شباهت بسیاری به تزیینات و طاق نما سازی های ساده و کولی در بقعه بی بی مریم قشم دارد .
از آنجا که سقف مسجد از چوب است ، اهالی روستا معتقدند که لنچ وارونه ای سقف مسجد شده است .
مسجد شیخ برخ به شماره 2203 در ردیف آثار ملی به ثبت رسیده است .
khatmikhi.wordpress.com ، wikipedia.org
0 نظرات:
ارسال یک نظر