کاروانسرای بُهر ترک یکی از کاروان سراهای غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است که مربوط به دوره قاجاریه است . کاروانسرا روی تپه أی در بهر ترک واقع شده است ، و در فاصله ۱۶ کیلومتری جنوب شرقی روستای بار قرار دارد ، و یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان به شمار می آید .
اهمیت کاروانسراها ومأمن و سرپناه در مسیر راه ها
قبل از پیدایش وسایط نقلیه موتوری مثل اتومبیل های مختلف ، قطار ، کشتی و هواپیم که مسافر و بار را به سهولت حمل می نمایند ، تجار ، و مال التجاره های خود را به وسیله چهارپایان مثل ألاغ ، قاطر و شتر و امثال آن حمل و نقل می نمودند . همچنین مسافرت ها و زیارت ها به وسیله همین چهارپایان انجام می گرفت که مدّت مدیدی طول می کشید تا مال التجاره‌ها یا مسافرین پس از مشقّات و زحمات زیاد به مقصد خود برسند . بنابراین احتیاج فراوانی به استراحتگاه و سرپناه و مأمن بین راه داشتند تا خود و مرکب شان در آن محل کمی توقف نموده ، رفع خستگی نمایند و برای ادامة راه آماده شوند . به همین مناسبت سلاطین قدیم ایران به فکر ساختن کاروانسرا های مجهزّ میان شهر های مهمّ تجاری یا اماکن مقدّسه زیارتی افتادند . این کاروانسرا ها بهترین محل آسایش مسافران و حفظ امنیت کالا های تجارتی آنها و همچنین محل ارتباط و اطلاع با شهر های دیگر بوده اند . کاروانسرا ها حُجرات متعددی جهت مسافر و طویله های مجهزّی برای مرکب های آنها داشته است . بنای این نوع کاروانسرا های آمن و مجهزّ در زمان صفویه به خصوص در عهد شاه عباس به اوج خود رسید . چنانکه در بعضی از کتب تاریخ ضبط شده ، شاه عباس تعداد ۹۹۹ باب کاروانسرا در سراسر کشور احداث نموده است . بسیاری از سیّاحانی که در آن زمان به ایران آمده اند از این کاروانسرا ها را نام برده أند ، و مدت ها در آنجا زندگی کرده اند . « تاورنیه » نوشته است : « بعضی از کاروانسرا های ایران گنجایش یکصد مسافر را با اسب ها و کالا های شان داشته است ، تا مسافران بتوانند مدت ها با آسایش و امنیت در آنجا به استراحت بپردازند » . « ژان شاردن » تعداد حجرات و اتاق های یکی از این کاروانسرا ها را ۲۵۰ باب دانسته و نوشته است : « کاروانسرا دارای حوض بزرگی در وسط و درختان تنومندی در اطراف است » . اهمیت کاروانسرا ها و مأمن و سرپناه در مسیر راه ها در آن دوران از ویژیگی های خواصی برخور دار بوده است . آثار چنین کاروانسرا هایی بر سر راه های تجارتی و به ویژه کاروانسرای بُهر ترک نشان دهنده جنب و جوش کاروانیانی است که در دوران بسیار دور از این نقاط آباد می گذشته اند و به سیر و سفر خود به سوی شهر های شمال کشور ادامه می داده اند . گویند در کنار بارانداز ها چندین شبستان حجره و طاق نما وجود داشته ، که مرکز اطراق صاحبان کالا ها ، باربران و ساربانان بوده است . ولی امروز ه اثری از این اطاق ها به چشم نمی خورد .
واهیت « کاروانسرای بُهر ترک » از آنجاست که در بین كاروانسراى کمبرده و کاروانسرای مهران قرار گرفته بوده است . وبه دلیل قرار گرفتن این کاروانسرا در مسیر راه بازارگانی مهم ( در آن زمان ) که از بندر لنگه به لار و سپس به شیراز متصل می نموده است ، که پس از توقفی چند روزه در مرکز دهستان کوخرد که در آن زمان روستای کوخرد ، روستایی بزرگ ومرکز تجاری وتوقف گاه کاروانیان بین لار و بندر لنگه به حساب می آمده است ، به خاطر این اهمیت در آن دوران ، روی این روستا بسیار حساب می شده است ، چرا که در آن زمان کوخرد یا سیبه قدیم خودش تنها و هیچ گونه آبادی بزرگ اطراف آن وجود نداشته . از این لحاظ « کاروانسرای بهر ترک » اهمیت و ویژگی های خاصی کسب کرده بوده است . و کاوران ها و کاروانسالان ها بعد از چند روز استراحت در این اماکن دوباره به مسیر خود ادامه می داده اند ابتداء از کوخرد وسپس بستک ، لار و به شیراز می رسیده اند . کاروانسرای بُهر ترک غنی با تاریخ گذشته ، تاریخی که از مردمان فرهیخه غرب استان هرمزگان به جای مانده است .
۱۳۸۹ دی ۱۷, جمعه
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
0 نظرات:
ارسال یک نظر