عکس» سد اکباتان در استان همدان

سد اکباتان مهمترین سد استان همدان است که در 10 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان بر روی رودخانه آبشینه (یلفان) پائین تر از محل تلاقی رودخانه‌ های یلفان و ابرو واقع شده است .
تاریخچه
سال شروع : ۱۳۳۸ سال
سال خاتمه : ۱۳۴۲ سال
سد اولیه با هدف تامین آب شرب شهر همدان و حق آبه کشاورزی با قدرت تنظیم سالیانه 17 میلیون متر مکعب از آب رودخانه آبشینه در سال 1342 به بهره‌ برداری رسید . علیرغم اینکه متوسط رواناب رودخانه در محل محور سد اکباتان ، با 213 کیلومتر مربع وسعت حوضه و 505 میلیمتر متوسط بارش سالیانه ، حدود 55 میلیون متر مکعب می‌ باشد ، فقط 31 درصد از آن توسط سد اکباتان تنظیم و به مصرف می ‌رسید .

سد مزبور که توسط مشاور طراح و پیمانکار سازنده خارجی احداث گردیده بود ، از نوع بتنی وزنی و پایه‌ دار به ارتفاع 54 متر ، طول تاج 286 متر و حجم مخزن 8 میلیون متر مکعب بود که 5/6 میلیون متر مکعب در سال از آب تنظیمی آن برای مصارف شرب شهر همدان و 5/10 میلیون متر مکعب در سال نیز برای تامین حق‌آبه کشاورزان پائین دست سد اختصاص یافته بود .

ویژگی های طرح
-برای اینکه سازه تکمیل شده بعد از 25 متر افزایش ارتفاع ، رفتار و حرکات هماهنگ و یکنواختی داشته باشد ، سد جدیدی در پائین دست سد موجود ، از پی شروع به احداث شد و سد قدیم به عنوان جزئی از بدنه سد جدید ، در داخل آن قرار گرفت .
-در حین اجرای عملیات ساختمانی سد ، تامین آب شرب شهر همدان و کشاورزی منطقه کماکان ادامه داشت .

برخی از احجام عملیاتی طرح
خاکبرداری و سنگ برداری : 140 .000 متر مکعب
بتن ریزی بدنه سد : 310 .000 متر مکعب
حفاری‌های اکتشافی ، تحکیمی ، زهکش و پرده آببند : 35 .500 متر
تزریق سیمان در حفاری های تحکیمی و پرده آببند : 2 .112 تن
احداث راه جایگزین : 5/2 کیلو متر
ساختمان بهره برداری : 1 .254 متر مربع
تاسیسات هیدرومکانیک : ساخت و نصب تاسیسات سیستم‌ های آبگیری و انتقال آب ، سازه ایستگاه فشار شکن ، دریچه ‌های تخلیه تحتانی و دریچه سرریز
تجهیزات ابزار دقیق : تهیه و نصب ابزار و وسایل کنترل رفتار و حرکات سد
متفرقه : ساختمان سرریز و کانال انتقال سیلاب ، کار های برقی و روشنایی و محوطه سازی
هزینه های اجرای طرح
هزینه‌های اجرای طرح افزایش ارتفاع ساختمان سد اکباتان با احتساب مبلغ اولیه قرارداد ، تعدیل‌های دوران ساخت ، مابه التفاوت مصالح و خسارت تملک اراضی داخل مخزن سد ، بالغ بر 450 میلیارد ریال می‌باشد .
Hamadanmet.ir