کانون ایرانیان: تالاب قوری ‎گل در استان آذربایجان شرقی
کانون ایرانیان

۱۳۸۹ بهمن ۱۵, جمعه

تالاب قوری ‎گل در استان آذربایجان شرقی

http://kanooneiranian.blogspot.com/
http://kanooneiranian.blogspot.com/

این دریاچه در 18 کیلومترى شمال باخترى بستان ‎آباد تبریز قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1890 متر است . آب این دریاچه بیشتر از رودها و آبراهه‎ هاى فصلى و سیلابى و به مقدار کمتر از طریق چشمه ‎هاى زیر دریاچه تأمین می ‎شود و شیرین است . دریاچه و آب راکد قوری گل ، در کنار جاده ترانزیتی تبریز - بستان آباد در فاصله 45 کیلومتری شرق تبریز و 15 کیلومتری غرب بستان آباد ، در میان کوه ها و ارتفاعات شرقی گردنه شبلی در یک گودی واقع شده است . این دریاچه در میان مردم محل به نام قوری گل ( استخر خشک ) معروف است اما بعضی آن را دوری گول ( استخر آب زلال ) و برخی قویل گول ( استخر و گودال ژرف و عمیق ) می نامند . شاید این نام مصداق بیشتری داشته باشد . درازا و پهنای قوری گل ، 4 کیلومتر و مساحت آن 16 کیلومتر مربع است و ژرفای این دریاچه - که تمام سال آب دارد- در عمیق ترین نقطه به 13 متر می رسد . آب این دریاچه شیرین و در صورت تصفیه قابل شرب می باشد . در حال حاضر این آب دارای آبیاری کشتزار های روستاهای پیرامون دریاچه یعنی روستا های ارشتناب ، رامناب و یوسف آباد ، به مصرف می رسد .
اطراف دریاچه را مرتع ، چمنزارها ، مزارع و کشتزار های متعددی فرا گرفته و به علت وجود هوای مطبوع در تابستان ها ، یکی از مراکز استراحت و تفریح مردم تبریز می باشد . قوریری گل که امروز در ردیف آب های راکد آذربایجان است ، دارای قدمتی تاریخی می باشد .
تالاب قوری گل یکی از منابع زیست محیطی بسیار مهم استان می باشد که به عنوان یکی از تالاب های بین المللی حفاظت شده کشور به ثبت رسیده است . این تالاب برای بسیاری از پرندگان مهاجر از نظر زیستگاهی حائز اهمیت بین المللی است . لذا حفاظت از آن به عنوان یک هدف اصلی امری اجتناب ناپذیر مدنظر قرار گرفته است . دریاچه قوری گل با توجه به دارا بودن قابلیت های مختلف می تواند در بر گیرنده اهدافی چون حفاظت از تنوع زیستی ، آموزش ، تحقیقات واکوتوریسم باشد . البته برای استفاده بهینه از شرایط طبیعی ونیز گردشگری ، تفرجگاهی در جنب این تالاب احداث شده و در خدمت مسافران است . بااین حال باید گفت بهره وری پایدار از این تالاب متضمن استفاده بهینه از آن برای جلوگیری از هرگونه تعارض و تضمین موجودیت ارزش های دریاچه است .

تالاب قوری گل جزو تالاب های بین المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر می باشد که برای شماری از پرندگان مهاجرآبزی و حمایت شده از نظر زیستگاهی حایز اهمیت ملی و بین المللی است . تالاب قوری گل سه دهه قبل به عنوان تالاب بین المللی درکنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و در سال 73 به عنوان منطقه شکار ممنوع تصویب شده است . تالاب بین المللی قوری گل در دهه های قبل محل عبور و زیستگاه قوچ و میش ارمنی به عنوان یکی از گونه های نادر بوده ولی به دلیل توسعه شهری و ایجاد صنایع ، این ویژگی از دست رفته است . از حیات وحش تالاب قوری گل در زمان حاضر می توان به پستاندارانی چون " جربیل ایرانی " ، موش کشتزار ، موش مغان ، گرگ ، روباه و سمور سنگی اشاره کرد . حدود 92 گونه پرنده نیز در تالاب بین المللی قوری گل شناسایی شده که می توان از اردک سرسفید ، اردک مرمری ، اردک بلوطی به عنوان برخی از آنها یاد کرد که در ردیف گونه های جانوری درحال تهدید به انقراض تلقی می شوند . همچنین بیش از280 گونه گیاهی در تالاب بین المللی قوری گل تشخیص داده شده که 89 درصد آن در حوزه تالاب روییده و بقیه را گیاهان آبزی و نیمه آبزی تالاب و حوزه بلافصل آن تشکیل می دهند .

گیاهان غوطه ور در آب تالاب به عنوان یکی از جذاب ترین بخش ها نیز شامل گونه هایی چون بارهنگ آبی ، آلاله آبی ، قوشاب شانه ای ، انواع جلبک و فیتوپلانکتون می باشند . اهمیت تالاب بین المللی قوری گل ازمنظر گردشگری طبیعت به اندازه ای واضح است که در اوایل سال 1384 طرح اولیه " تعیین مناطق گردشگری " آن تدوین شد . دراین طرح تصریح شده است : با توجه به چشم انداز زیبای طبیعت تالاب در صورت فراهم ساختن زیر ساخت های مناسب تقاضا برای تفرج در منطقه به طور فزاینده ای افزایش خواهد یافت . شناسایی 280 گونه آبزی درحوزه آبریز ، 111 گونه جانور شامل 92ن نوع پرنده و 19 نوع خزنده و یک گونه ماهی کپور ، امکان پذیر نبودن اسکی روی یخ و شنا و قایقرانی برروی تالاب به دلیل شرایط خاص اقلیمی از جمله مواردی است که در طرح اولیه گردشگری قوریگل مورد اشاره قرار گرفته است . براساس مطالعات علمی انجام شده در سطح جهان ، نزدیک به 20 فایده و کارکرد مثبت برای تالاب ها در تداوم حیات بشری ، شناسایی شده است . تغذیه و تخلیه آب های زیرزمینی ، حفاظت در برابر نیرو های طبیعی ، حفظ خط ساحلی و کنترل فرسایش ، بهره برداری تجاری ، حفاظت از حیات وحش به عنوان برخی از فواید تالاب ها به عنوان ثروت طبیعی خدادادی است . علاوه بر این تالاب ها در تنظیم جریان آب و کنترل سیلاب ، جلوگیری از نفوذ آب شوربه سفره های آب زیرزمینی ، پاکسازی مواد سمی ، عمل به عنوان بادشکن ، جذب و کاهش کربن و حفظ تنوع زیستی ، نقش حیاتی دارند .
از خزندگان تالاب می ‌توان به مارمولک های تالاب قوریگل و مار ها و گرزه مار و مار پلنگی و کور مار و مار چلیپر اشاره کرد .

irandeserts.com
zendehrood.com

0 نظرات:

ارسال یک نظر