۱۳۸۹ بهمن ۱۵, جمعه
روستای کندوان در استان آذربایجان شرقی
کندوان یکی از روستا های دهستان سهند می باشد که در 18 کیلومتری جنوب اسکو در دامنه سر سبز سلطان داغی و 62 کیلومتری جنوب غربی تبریز قرار گرفته است . خانه های سنتی و باستانی کندوان از نظر نوع معماری در ایران نظیر ندارد و عقیده تعدادی از محققین احداث این خانه ها به قرن 7 هجری همزمان با یورش مغول ها نسبت داده می شود . برخی بر این عقیده اند که حتی به دوره بسیار کهن قبل از اسلام نیز مربوط می شود .
کندوان یکی از روستا های استان آذربایجان شرقی است که در دهستان سهند بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شدهاست . این روستا دارای جاذبههای گردشگری فراوانی است که بهدلیل شکل خانه های آن که به مانند کندوی عسل در دل کوه کنده شده اند است .
عسل از مهم ترین سوغات این روستا است .
کندوان یکی از سه روستای صخره ای جهان است که این موجب جذابیت بی نظیر آن شده است . معماری روستای کندوان و جاری بودن زندگی مردم در قالب بافت قدیمی آن یک استثنا در دنیا به حساب می آید . چرا که دیگر در ترکیه و آمریکا کسی در کاپادوکیه و داکوتا زندگی نمی کند . کندوان روستایی است بنا شده در صخره و تنها سازه این دهکده را سنگ ها تشکیل می دهند . خانه ها هرمی شکل هستند و برای دام ها نیز حفره هایی در سنگ ها بنا شده است .
کندوان منطقهای ییلاقی از رشته کوه های سهند است که مراتع سرسبزش عشایر زیادی را به آن جا می کشاند . چشمه آب معدنی کندوان نیز یکی از جاذبه های این روستای ۶ هزار ساله محسوب می شود . آب این چشمه با کمترین درصد سنگینی برای درمان بیماری های کلیوی بسیار مفید است .
پرفسور « دیوید رول » باستان شناس مشهور انگلیسی در سفر به ایران و کشف نخستین مسیر پستی دنیا ، قدمت کندوان در این مسیر را یکی از استنادات خود برای نظریه فرود آدم _ یکجانشینی بشر غار نشین و زندگی اجتماعی انسان ها _ قرار داده است .
این روستا طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1375، 137 خانوار و 750 نفر جمعیت دارد که به کار کشاورزی و دامداری و صنایع دستی اشتغال دارند . آنچه به کندوان هویت باستانی داده وجود 117 خانوار و منزل مسکونی در درون توده های مخروطی و هرمی شکل صخره ای است . روستاییان کندوان داخل این توده ها برای خود خانه مسکونی ، آغل ، انبار و کارگاه ایجاد کرده اند .
معماری صخره ای ، حاکی از صحنه های مبارزه و جدال انسان با طبیعت و در خدمت گرفتن صخره های طبیعی است . در معماری معمولی ، به وسیله مصالح ساختمانی گچ ، آهک و خشت ، هیئت اصلی بنا را به وجود می آورند ، در صورتی که در معماری صخره ای فضای مورد نظر در درون توده سنگ هویدا می گردد و سنگ ، مانند کالبدی ، قشری مستحکم در اطراف این فضا ایجاد می کند .
در اثر فعل و انفعالات آتشفشانی کوه های سهند ؛ منظره ای در یکی از خوش آب و هوا ترین نقاط ایران ایجاد شده که بیشتر به نظر خواب و خیال می آید . ده ها کران چندتایی ، جفتی ، تکی ، مخروطی شکل و دوک مانند ؛ یکی از بهترین مناظر طبیعی ایران را مجسم ساخته است . از دهانه های آتشفشان سهند و دیگر کوه های آتشفشانی اطراف ، طی هزاران سال ، مواد مذاب بیرون می جهیده است . این گدازه ها در طی قرون متمادی روی هم انباشته و به تدریج بر روی آنها پوسته ای از سنگ ایجاد گردیده است . توده ها و گدازه های مذاب آتشفشانی به وسیله باد و بوران طی هزاران سال متمادی تغییر شکل داده و به فرم کران در آمده است . به تدریج قسمت های کمتر سخت کران ها ریخته و قسمت های سخت تر باقی مانده و وضعیت کنونی را که بیشتر به معجزه طبیعی شباهت دارد ایجاد نموده است . باد و باران مفرط به خصوص در کران های ناحیه ورودی روستا بیشتر موثر بوده و صدمه زیادی به آنها وارد آورده، در صورتی که در شرق و انتهای روستا به خاطر وجود تپه های مرتفع کران ها بلند تر و سالم تر باقی مانده است .
در این مورد احتمالا حمله مغولان سبب شد که مردم روستا های اطراف و بخصوص " حیله ور " از موقعیت طبیعی کران ها استفاده نموده به تدریج درون کران ها را خالی کرده و در آنها مستقر شوند . بدین ترتیب هم خود را از نظر مقابله با بیگانگان در امان دیدند هم سکونت در کران ها را در تابستان و زمستان برای مقابله با سرما و گرما کاملاً مطبوع یافتند .
آنچنان که آنوبانینی مشاهده کرد ؛ روستای کندوان دارای مسجد ، حمام ، مدرسه و آسیا می باشد که کران مسجد یکی از بزرگ ترین کران های روستا را تشکیل داده است . به دلیل شکل مخروطی خاص ، اغلب کران های دارای طبقات مختلف ، از داخل با یکدیگر ارتباط ندارند . کران ها عموما دارای دو طبقه بوده و در بعضی موارد سه و حتی چهار طبقه نیز در آنها ایجاد کرده اند .
ارتباط طبقات بالایی کرانها با خارج، از طریق پلکان های بسیار زیبایی از بدنه خود کران تامین گشته است . طبقه هم کف ، اکثرا اصطبل بوده و طبقات دوم و سوم و چهارم به عنوان سکونت گاه استفاده می شود . در بعضی موارد از طبقه چهارم به عنوان انبار نیز استفاده کرده اند . آبریز ها اکثرا در کنار معابر و در خارج از کران ها و محیط مسکونی قرار داشته و هر چند خانواده به طور مشترک دارای یک آبریز هستند . آبریز ها اکثرا دارای چند محل نشیمن و انباره می اشد که بستگی به شیب زمین دارد . به خاطر قطر و ضخامت زیاد کران ها، ایجاد نورگیر در طبقات پایین کار بسیار مشکلی است، بدین مناسبت نورگیر ها اغلب در طبقات بالا واقع شده اند . جنس پنجره ها از چوب بوده اغلب به شکل شطرنجی و در آنها قطعات کوچک شیشه تعبیه شده است .
wikipedia.org
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
0 نظرات:
ارسال یک نظر